مقايسه تطبيقي نقوش گليم هرسين با گليم نقش برجسته ايلام

در طول تاريخ، انسان همواره براي حفاظت خود در برابر تغييرات اقليمي، به استفاده از منسوجات از جمله گليم روي آورده است. توليدات نساجي در طول هزاران سال از درهم تنيدن الياف گياهي شروع و به بافت قالي و پارچه ظريف امروزي انجاميده است. شيوه بافندگي بدون پرز و به اصطلاح گليم بافت و تخت بافت يكي از انواع بافت منسوجات به ويژه از نوع گستردني است. اين شيوه بافت و محصول حاصل از آن، كه با عنوان كلي گليم معروفيت يافته است، اغلب در ميان عشاير و روستاييان رايج است و قديمي-ترين نمونه به دست آمده مربوط به دوره اشكانيان است. با توجه به كمبود تحقيقات تخصصي انجام گرفته در راستاي شناخت اين هنر ارزشمند ، مسئله شناخت نقوش اين گليم¬ها باعث ترغيب و افزايش كاربرد آنها در جهت حفظ ميراث و صنايع دستي ايران خواهد شد. اين تحقيق با هدف بررسي نقوش گليم در دو منطقه هرسين (استان كرمانشاه ) و ايلام كه به عنوان قديمي¬ترين و مهمترين مناطق بافت گليم در كشور و جهان هستند، به دنبال يافتن پرسش¬هايي از اين قبيل است كه منبع الهام نقوش گليم، تفاوت¬ها و شباهت¬هاي گليم در اين مناطق چيست؟ روش تحقيق اين مقاله توصيفي- تحليلي مي¬باشد و مطالب به شيوه كتابخانه¬اي و ميداني گردآوري شده است. نتايج حاصل از تحقيق نشان مي¬دهد كه نقوش شكل گرفته در گليم اين مناطق تحت تاثير فنون بافندگي و محيط طبيعي آنهاست و اين يكساني منبع الهام به عنوان شباهتي در نقوش گليم اين مناطق مي¬باشد. تفاوت نقوش گليم اين مناطق در اين است كه نقوش شكل گرفته در گليم هرسين شامل طرح¬هاي گوناگون هندسي انتزاعي برگرفته از محيط زندگي آنان است، حال آنكه نقوش گليم در ايلام ، انعكاس باورهاي ذهني بافندگان در قالب نقوش واقعي از جمله طرح¬هاي هندسي، گلداني، لچك ترنج، تصويري و موزاييكي مي¬باشد.