بررسي تطبيقي قوه حكم كانت و حيات معقول علامه جعفري در باب زيبايي شناسي

استعداد باطني انسان در ادراكات ذهني دكارت ، هر چند مبهم و نا مفهوم اما منطبق بر ، استعداد يابي انساني در زيباشناسي ذاتي علامه جعفري است چون هر دو اشاره به فطرت ، ذات دروني و ذهن خام دارند . در نتيجه ، سوبژكتيويسم دكارت و كمال انديشي علامه جعفري در باب زيبا شناسي محصول يك اصل و مبدا هستند . سوبژكتيويسم دكارت ، در قوه حكم كانت و كمال انديشي علامه جعفري در باب زيباشناختي ، هر دو اختياري هستند اما اولي مشروط به نظر عام و دومي مشروط به حيات معقول مي باشند.كانت ، در قوه حكم ، به غايت ذهني از يك عين بي مفهوم مي پردازد به همين خاطر ، در نظر او زيبايي ، مطابقت عين با ذهن است و مخاطب از فرم به ذهنيت زيبا مي رسد ، در واقع تجربه ذهني جديدي خلق مي كند ولي علامه جعفري به غايتمندي ذهني و عيني از يك وحدت داراي فرم و محتوا ، در نظام عالي مي پردازد . او ، ذهن را با عين مطابقت مي دهد و مخاطب و هنرمند را براي درك لذت زيبايي ، موظف به كشف واقعيت حسي و عقلي مي داند .در تحليل امر زيباي كانت ، قوه فهم با احساس و اختيار ادراكات ، تبديل به قوه شناسايي شده تا از گذرگاه قوه حكم ، به كمك تخيل در قوه عقل ، قانون گذارد .در بررسي زيبايي از وراي حيات معقول علامه جعفري ، به تحليل نمود عيني و بررسي نبوغ هنري و احساس هنرمند در پهنه زمان و مكان با معيار كمال در راستاي حيات معقول پرداخته مي شود و اين در تضاد با شرط عدم نفع و علاقه و مفهوم منفصل از قيد زمان و مكان امر زيبا ، براي مخاطب ، در قوه حكم كانت است .