بررسي اجزاءتشكيل دهنده اسانس گياه«آويشنك»منطقه كاشان

آويشنك گياهي علفي متعلق به تيره نعنا (Lamiaceae) بوده كه اغلب به عنوان زيراشكوب گياهان بوته اي و بالشتكي گون-زارهاي ارتفاعات كوهستاني نيمه خشك رويش مي يابد. اغلب توسط بوميان محلي به جاي كاكوتي جمع آوري شده و در انواع دم-نوش هاي گياهي و يا فرآورده هاي گياهان داروئي خشك شده در عطاري ها مورد استفاده قرار مي گيرد. آويشنك در ايران تنها داراي دو گونه ‌است.در اين تحقيق اجزاء اسانس گياه آويشنك (Acinos graveolense)مورد بررسي قرار گرفته‌ است. اندام هاي هوائي اين گياه در بهار سال 1395 از گُستره رويشگاه هاي طبيعي (واقع در منطقه كاشان)، جمع‌آوري و در شرايط آزمايشگاه خشك شدند و به روش تقطير و استخراج با بخار همزمان با حلال آلي(SDE)اسانس‌گيري شدند. براي شناسائي تركيب‌هاي تشكيل‌دهنده اسانس، از دستگاه‌هاي گاز كروماتوگرافي(GC)و گاز كروماتوگرافي متصل‌ شده به طيف‌سنج جرمي(GC/MS) استفاده شد.راندمان اسانس 1/ 0 درصد وزني/وزني بدست آمد. 27 تركيب شيميائي در اسانس گياه آويشنك شناسائي شدند. اجزاي اصلي اسانس شامل: ژرماكرن-D (65/ 56 درصد)، بي سيكلوژرماكرن (69/ 8 درصد)، كاريوفيلن اكسايد (46/ 7 درصد)، ترانس كاريوفيلن (46/ 4 درصد) و ليمونن (38/ 3 درصد) بودند. بخش عمده اي از تركيب هاي تشكيل دهنده اسانس سرشاخه هاي گل دار گياه، سسكوئي ترپن هايهيدروكربني بودند.