بررسي و مقايسه تركيبات شيميايي اسانس گل اروانه (Hymenocrater Bitminosus(Fish C. A. Mey))، سنبله نيش دار(Stachys setifera (C. A. Mey))، چويل گوشه دار(Ferulago angulate (Schlecht))، بابونه كاذب(Tripleurospermum disciforme (C. A. Mey)) از گياهان معطر استان خراسان شمالي

به منظور بررسي و مقايسه تركيبات شيميايي اسانس4 نمونه از گياهان معطر، اندام هوايي گونه هاي گل اروانه (Hymenocrater Bitminosus(Fish C. A. Mey)) در ارديبهشت 90، سنبله نيش دار(Stachys setifera (C. A. Mey)) در خرداد89، چويل گوشه-دار(Ferulago angulate (Schlecht)) در تابستان89 و بابونه كاذب (Tripleurospermum disciforme (C. A. Mey)) در تابستان 89 به ترتيب از رويشگاههاي كوه هاي سالوك، روستاي قلعه رودخان بجنورد، كوه هاي سالوك و 40 كيلومتري غرب بجنورد جمع آوري گرديد و پس از شناسايي جنس و گونه ، اندام هوايي آن ها در سايه خشك شده و اسانس گيري به روش تقطير با آب و دستگاه كلونجر صورت گرفت. روغن اسانسي به دستگاه GC/GC/MS تزريق و اجزاي متشكله آن ها شناسايي گرديد. 49 تركيب شيميايي در روغن اسانس گل اروانه (Hymenocrater Bitminosus(Fish C. A. Mey)) كه 76/ 84 درصد آن را تشكيل مي داد، شناسايي گرديد كه از بين آن ها ( 1/ 15 درصد) آلفا پينن، (5/ 10 درصد) كاريو فيلن اي و (6 درصد) بنزن 2-(متوكسي اتيل) به عنوان اجزاي اصلي بودند. همچنين 39 تركيب كه تشكيل دهنده 97/ 92 درصد اسانس در روغن گياه سنبله نيش دار (Stachys setifera (C. A. Mey)) بود شناسايي شد و (1/ 27 درصد) پولگون، (1/ 20 درصد) پيپريتنون اكسيد، (97/ 13 درصد) پيپريتون و (8/ 9 درصد) متنون به عنوان اجزا اصلي معرفي گرديد. در بررسي اسانس گياه چويل گوشه دار (Ferulago angulate (Schlecht)) 17 تركيب شيميايي شناسايي شد كه اجزا اصلي آن (3/ 29 درصد) گاما ترپينن ، (6/ 26 درصد) آلفا پينن و (3/ 26 درصد) آلفا فلاندرن به دست آمد. همچنين در 87 درصد روغن گياه بابونه كاذب Tripleurospermum disciforme (C. A. Mey)) 19 تركيب شيميايي كه عبارت بودند از (5/ 61 درصد) آلفا پينن و (3/ 9 درصد) بتا پينن و (1/ 7 درصد) 1،8 سينئول شناسايي شدند. نتايج حاصل از آزمايشات نشان داد كه تركيبات شناسايي شده بيشتر متعلق به مونوترپن ها مي باشند و مونوترپن اكسيژن دار، سزكويي ترپن و سزكويي ترپن اكسيژن دار سهم بسيار ناچيزي دارند.