جنگ هاي بين المللي، عاملي بازدارنده در توسعه و پيشرفت (مطالعه موردي تاثير جنگ جهاني اول بر خراسان)

از جمله موضوعات عمده و تاثيرگذار بر روند معكوس در رشد و توسعه هر منطقه، جنگ و درگيري فراملي محسوب مي شود كه در اين بين تنش هاي بين المللي بيشترين تاثير را خواهد داشت. در جنگ جهاني اول (1918-1914م) با وجود اين كه ايران بي طرفي خود را نسبت به موضعگيري هاي سياسي اعلام كرده بود، اما خسارات اقتصادي- اجتماعي جبران ناپذيري در طول اين جنگ بر مناطق گوناگون ايران و به ويژه خراسان وارد آمد. هدف اين پژوهش با تكيه بر منابع كتابخانه اي و اسناد پاسخ به اين پرسش مي باشد كه تحريم و قحطي حاصل از جنگ جهاني اول چه آثار و پيامدهايي در خراسان به همراه داشت؟ يافته ها حاكي از آن است كه به دليل ورود قواي بيگانه به خراسان و فقدان دولتي مقتدر، بي ثباتي چشمگير ايجاد و ثمره آن وخامت اوضاع معيشتي مردم خراسان به خصوص اقاشر ميانه و فرودست جامعه بود. در اين راستا اقلام ضروري مورد نياز براي امور مختلف و به ويژه ارتزاق -گاه به دليل احتكار داخلي و گاه به واسطه سياست هاي كشورهاي متجاوز- كاهش و از دسترس خارج و ناياب گرديد كه ماحصل آن قحطي بزرگ و فراگيري در خراسان بود. متعاقبا تعداد بسياري از مردم خراسان مرده و نيروي انساني كه موجب توسعه يك جامعه محسوب مي گردد رو به افول نهاد. بر اين اساس خراسان تا چند دهه پس از اين جريان دچار ركود نسبي در عرصه پيشرفت گرديد، كه اين امر منتج از گسترۀ جنگ جهاني اول بود.