بررسي تزيينات معماري اسلامي در خانه هاي مسكوني دوره قاجار در شهر گرگان

معماري قاجار بخشي مهم از تاريخ معماري ايران است. خانه هاي اين دوران را مي توان به لحاظ كمي و كيفي مهمترين دسته از خانه هاي تاريخي ايران به حساب آورد. دراين مقاله به بررسي تزيينات به كار رفته در خانه هاي مسكوني شهر گرگان در عهد قاجار مي پردازيم. در طي اين مقاله ابتدا به بررسي پيشينه تاريخي شهر گرگان مي پردازيم و يادآور مي شويم كه بافت تاريخي گرگان سومين بافت با ارزش و داراي سبك معماري بعد از يزد و اصفهان است. خانه هاي تاريخي گرگان كه زمان ساخت آنها متعلق به دوره قاجار مي باشد شامل مجموعه باقريها، مجموعه تقوي، خانه امير لطيفي، خانه خراساني، خانه كبير و خانه مفيديان بوده كه در زمان خود كاربري مسكوني داشته اند. در خانه هاي قاجاري گرگان، تزيينات وابسته به معماري چندان حضور پررنگي ندارند و عمده تزيينات موجود در اين خانه ها مربوط به بازشو ها، نرده ها و برخي عناصر چوبي زير طره ي سقف ها است. تقريبا جداره،سقف و كف تمام اتاق ها در نمونه هاي موردي ساده، صاف و بدون تزيين هستند. اين مقاله در پي آن است كه انواع تزيينات به كار رفته را بررسي و دسته بندي كرده و تاثير پذيري اين تزيينات را از مصالح بومي اين منطقه نمايان كند. روش تحقيق ميداني و كتابخانه اي بوده و به شواهد و مستنداتي از بناها استناد شده است.