تجلي روح هنر اسلامي، در معماري ايراني

هنر اسلامي داراي گنجينه عظيمي از معاني عميق عرفاني و حكمت الهي است زيرا اين هنر ريشه در بنيانهاي ژرف تفكر معنوي و الهي دارد. هنر ديني صورت آن حقيقتي است كه خود ماوراء عالم صور است؛ از آنجا كه دين نمي تواند ظهور و تجلي كند مگر توسط اشكال و صور .به اين ترتيب، هنر در تمدن اسلامي، بيشتر يك معنا و فضيلت دروني است؛ فضيلتي كه مربوط به قلب و دل آدمي است. در دوران اسلامي نيز ايران مركز حوزه فرهنگ و تمدن و گسترش اسلام در سراسر جهان شده و بيشتر بزرگان، مفسران، محدثان، دانشمندان و نويسندگان ايراني بودند. معماري ايران را نه تنها به منزله آثار تاريخي باستاني بلكه به آثار فكري كه روح زنده و پايدار در آنهاست بايد نگاه كرد. همچنين معماري ايران با شعر و عرفان، هندسه و نجوم ارتباط مستقيم دارد و قالب هاي انتزاعي آن در حكمت و نمادگرايي كيهاني و جهان بيني معنوي ايران كهن ريشه دارد تا بيننده را از جهان مادي به تعالي برساند. معماران ايراني علاقمند بوده اند تا مفاهيم معنوي را به صورت رمز و نماد در قالب نقش هاي ماهرانه و زيبا ارائه نمايند. البته بايستي يادآور شد كه معرفي ارزشها و خوبيهاي ايران، بازگشت به گذشته نيست، بلكه رجوع و معرفي ارزش ها براي برداشت آگاهانه و خردمندانه از آنهاست و مدرن شدن ريشه در گذشته دارد و بايد ادامه منطقي ارزش هايمان باشد.