انعطاف پذيري فضاهاي شهري (نمونه موردي: شهر نايين)

ﺷﻬﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي اﺳﺖ ﮐﺎﻟﺒﺪي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﯿﺎزﻫﺎ و رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﺳﺎﮐﻨﯿﻨﺶ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﻧﯿـﺰ ﺑـﺮاي ﻋﺮﺿـﻪ اﯾـﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺴﺘﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي. ﻓﻀﺎﻫﺎ و ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت آﻧﻬﺎ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺷﺪﯾﺪي ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮه ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ و اﻟﮕﻮﻫـﺎي رﻓﺘـﺎري اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن آن دارد. ﻫﺮ رﻓﺘﺎري ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺴﺎن ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد اﺳﺎﺳﺎً ﻣﺘﮑﯽ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳـﺖ و ﻓﺮﻫﻨـﮓ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ دﺳﺘﺎوردﻫﺎي ﻣﺎدي و ﻣﻌﻨﻮي ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﻣﻌﻤﺎري و ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارد. ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﮑﻮﻓﺎ، ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ و ﺳﺎﻟﻢ ﻧﯿﺎز ﺑـﻪ ﻓﻀـﺎﻫﺎﯾﯽ دارد ﮐﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ در ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه اﻋﻀﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده ﺑﻠﮑﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﻣﻄﻠﻮب را ﺗﺸﻮﯾﻖ و رﻓﺘﺎرﻫـﺎي ﻧﺎﺷﺎﯾﺴـﺖ را از ﺧﻮد دور ﮐﻨﺪ. ﻟﺬا ﺷﻨﺎﺧﺖ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي رﻓﺘﺎري ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﯾﮏ ﺷﻬﺮ و ﻓﺮﻫﻨﮓ آﻧﺎن در اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎﻫﺎﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ آن ﺟﺎﻣﻌـﻪ را در ﻣﺴﯿﺮ رو ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﻗﺮار دﻫﺪ اﻣﺮﯾﺴﺖ ﺿﺮوري. ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﮐﻪ ﻋﻠﯽ رﻏﻢ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻي آن ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ درﺻﺪ ﮐﻤﯽ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺎﯾﻪ ﻃـﺮح ﻫـﺎي ﺷﻬﺮي اﻣﺮوز ﻣﺎ را ﭼﻪ در ﺳﻄﺢ ﮐﻼن و ﭼﻪ در ﺳﻄﺢ ﺧﺮد ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ. در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم ﯾﮏ ﺳﺮي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺎﯾﻪ و زﯾﺮ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﯿﺎزﻫﺎي روز ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺗﺎرﯾﺦ ﺷﻬﺮ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻓﻀﺎﻫﺎﯾﯽ ﺧﺘﻢ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي زﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮي را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﺪ. ﻟﺬا در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺳﻌﯽ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي در ﺷﻬﺮ ﻧﺎﺋﯿﻦ ﺑﭙﺮدازﯾﻢ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑﻪ دارا ﺑﻮدن ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻣﻨﻌﻄﻒ در اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﺘﻮان از آن ﻫﺎ در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻄﻠﻮب ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد