بررسي تاثير نور در ايجاد آرامش بصري بافت فرسوده (نمونه موردي محله جلفاي اصفهان)

ﻧﻮر و ﻧﻮرﭘﺮدازي در زﻧﺪﮔﯽ ﻫﺮ ﺷﻬﺮوﻧﺪي از ﺟﺎﯾﮕﺎه وﯾﮋه اي ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺮ ﻓﺮد در ﺷﺒﺎﻧﻪ روز و ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم روي ﻣﯽ دﻫﺪ از اﯾﻦ روي از اﻫﻤﯿﺖ واﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. در واﻗﻊ ﺑﺎ ﮐﻨﮑﺎش و ﻧﮕﺎﻫﯽ دﻗﯿﻖ ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﺷﻬﺮﻫﺎي اﯾﺮان و ﺑﻪ وﯾﮋه ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎي ﻓﺮﺳﻮده و ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﻤﺎﯾﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ آن ﮐﻪ از ﺳﺎﻟﯿﺎن ﺳﺎل و ﮔﺎه ﭼﻨﺪ دﻫﻪ ﭘﯿﺶ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﮔﺬر زﻣﺎن و رﺷﺪ و ﮔﺴﺘﺮش ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﯽ و ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪن آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺘﯽ ﻣﺘﺮاﮐﻢ و ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮔﺸﺘﻪ و از اﯾﻦ روي ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﺑﺮﻫﻢ ﺧﻮردن ﺗﻌﺎدل در ﺳﻄﺢ ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺑﺮو ﮔﺸﺘﻪ ﮐﻪ ﺧﻮد از ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﺎري و اﻣﮑﺎﻧﺎﺗﯽ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺳﻄﺢ اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺑﺮو ﺑﻮده اﺳﺖ. در ﻫﻤﯿﻦ ارﺗﺒﺎط ﻓﻘﺪان ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺨﺎﻃﺮاﺗﯽ را ﺑﺮاي ﺳﺎﮐﻨﺎن و رﻫﮕﺬران اﯾﻦ ﺑﺎﻓﺘﻬﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارد ﮐﻪ از ﺟﻤﻠﻪ آن ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﮐﻤﺒﻮد ﻧﻮر و دﯾﺪ ﮐﻢ در ﻣﻌﺎﺑﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﺎدﻓﺎت و زﻣﯿﻦ ﺧﻮردن اﻓﺮاد ﺿﻌﯿﻒ ) اﻃﻔﺎل و ﮐﻬﻨﺴﺎﻻن( ﻣﯽ ﺷﻮد. از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ ﻧﺒﻮد ﻧﻮر ﮐﺎﻓﯽ و ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﻮدن ﻣﮑﺎن ﻫﺎي ﺷﻬﺮي در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ دﯾﺪه ﻧﺸﺪن ﭼﻬﺮه اﻓﺮاد ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺷﺮاﯾﻂ را ﺑﺮاي ﺑﺮﺧﯽ اﻓﺮاد ﺳﻮدﺟﻮ و ﺳﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪه آﻣﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را در اﻧﺠﺎم ﮐﺎرﻫﺎي ﺧﻼف و ﺑﺰﻫﮑﺎري و اﯾﺠﺎد ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ و آن را ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﺟﺮم ﺧﯿﺰ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻟﺬا در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي ﺑﺮ روي ﺑﺎﻓﺖ ﻓﺮﺳﻮده ﺟﻠﻔﺎي اﺻﻔﻬﺎن ﮐﻪ در ﻣﺤﺪوده ﻣﺮﮐﺰي ﺣﻮزه ﺟﻨﻮب رودﺧﺎﻧﻪ زاﯾﻨﺪه رود ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و داراي ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﺑﺎ ﻗﺪﻣﺖ 400 ﺳﺎﻟﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﮔﺮ ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﻧﻮرﭘﺮدازي در ﺳﺎﻟﯿﺎن اﺧﯿﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﻼش ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻌﯿﺖ ﻧﻮرﭘﺮدازي آن ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﯽ اﺟﻤﺎﻟﯽ ﺑﻪ اﻃﺮاف ﺑﺎﻓﺖ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺟﻠﻔﺎ و ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﻬﺎي ﺣﮑﯿﻢ ﻧﻈﺎﻣﯽ، ﻧﻈﺮ ﺷﺮﻗﯽ و ﻏﺮﺑﯽ، ﺧﺎﻗﺎﻧﯽ، ﺗﻮﺣﯿﺪ و ﻣﻬﺮداد و اﻃﺮاف ﻣﺎدي ﻫﺎ ذﻫﻦ ﻫﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻘﺎط ﺗﯿﺮه و ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺧﻮد زﻣﯿﻨﻪ را ﺑﺮاي آﺳﯿﺐ ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺤﯿﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. از اﯾﻦ روي در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه ﺗﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻋﻠﯽ و ﮐﯿﻔﯽ، اﺑﺘﺪا وﺿﻌﯿﺖ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮدد و ﺳﭙﺲ ﻧﻘﺎﻃﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ روﺷﻨﺎﯾﯽ و ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ آن زﻣﯿﻨﻪ را ﺑﺮاي ﺟﺮم و ﺟﺮم ﺧﯿﺰ ﺑﻮدن ﻣﻨﻄﻘﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮده و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺧﻮب راﻫﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ را ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻞ ﻧﻮر ﭘﺮدازي آن ﺑﻪ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد آراﻣﺶ ﺑﺼﺮي اراﺋﻪ ﮔﺮدد.