مدل سازي آلودگي آبهاي زيرزميني در بهبود مديريت منابع آب و خاك با استفاده ازروشهاي زمين آمار (مطالعه موردي دشت بيرجند)

با افزايش بي رويه جمعيت در سالهاي اخير، افزايش نيازهاي آبي و محدوديت منابع آبهاي سطحي و برداشت بي رويه از سفره هاي آب زيرزميني باعث به بار آمدن خسارات جبران ناپذيري به محيط زيست و منابع طبيعي كشور در سالهاي گذشته شده است. كمبود آب و كاهش كيفي منابع آب از عوامل اصلي آلودگي تدريجي منابع آب زيرزميني استان خراسان جنوبي محسوب مي گردد. آلودگي آبهاي زيرزميني كه معمولاً بر اثر مديريت غلط استحصال آب زيرزميني رخ مي دهد مقدمه اي بر تخريب ساير منابع چه به صورت مستقيم و چه به صورت غير مستقيم است. اين تحقيق با هدف بررسي تغييرات برخي از خصوصيات كيفي آب زيرزميني با استفاده از روش هاي زمين آماري و تعيين روند آلودگي آب هاي زيرزميني دشت بيرجند انجام گرفت. پارامترهاي كاتيون، آنيون، يون سولفات و يون بي كربنات از كل خصوصيات آب زيرزميني انتخاب شدند. در ابتدا نرمال بودن داده ها بررسي گرديد كه نتايج نشان داد؛ پارامتر هاي آنيون و كاتيون از لحاظ آماري نرمال بودند ولي پارامتر هاي بي كربنات و سولفات از لحاظ آماري نرمال نبودند كه پارامتر بي كربنات با استفاده از روش توزيع گاما و پارامتر سولفات با گرفتن لگاريتم از داده ها نرمال گرديد. سپس آناليز واريوگرافي و واريوگرام متقابل پارامترها محاسبه گرديد. ارزيابي نتايج با محاسبه ريشه دوم ميانگين مربعات خطا RMSE ،ميانگين خطاي مطلق و ضريب همبستگي بين مقادير مشاهده اي و تخميني انجام شد. نتايج نشان داد كه روش هاي زمين آماري برتري قابل ملاحظه اي جهت پيش بيني متغير هاي فوق دارند. علاوه بر آن مشخص گرديد كه آلودگي منابع آب زيرزميني دشت بيرجند در دهه اخير روند رو به رشد قابل ملاحظه اي داشته كه اين كاهش كيفيت در اثر برداشت بي رويه از منابع آب زير زميني بوده است.