اثر شيب سنگ بستر آبخوان و گراديان هيدروليكي بر آبدهي نسبي چاه

در تحقيق حاضر، جريان آبهاي زيرزميني كه در مسير حركت به يك چاه در حال پمپاژ برخورد مي كنند، با استفاده از يك مدل آزمايشگاهي بررسي شده است. در قسمت بالا دست دستگاه دو عدد جك وجود دارد كه توسط آنها شيب كف را ميتوان تغيير داد. در آزمايشهاي انجام شده شيبهاي 1 ،3،5 و 7 درصد و دو شيب منفي 0/5- و1- درصد براي سطح بستر آبخوان در نظر گرفته شده تا اثر شيب را بر روي آبدهي چاه بتوان مطالعه نمود. لوله هاي خروجي در بالا دست و پايين دست دستگاه به گونه اي تنظيم شده اند كه گراديان هيدروليكي 7 ،8و9و 10و 11 درصد مورد آزمايش قرار گيرند. براي بررسي دقيق تر سه نوع خاك با دانه بندي هاي مختلف از ماسه متوسط تا شن ريز مورد استفاده قرار گرفته اند. براي اينكه در آزمايشهاي مختلف، رقوم آب در چاهي كه از آن برداشت مي شود ثابت بماند،گراديان هيدروليكي به صورتي تغيير كرده كه در بالادست آبخوان، ارتفاع سطح آب افزايش يافته و در پايين دست آبخوان ارتفاع سطح آب كاهش يافته به گونه اي كه تراز آب در محل چاه در تمام آزمايشها ثابت مانده است. در هر آزمايش پس از تنظيم گراديان هيدروليكي، با باز كردن شير فلكه اي كه در زير چاه تعبيه شده، آب از طريق چاه از آبخوان خارج شده و دبي آب خروجي از چاه و دبي آبي كه به پايين دست ميرسد و از طريق لوله خروجي پايين دست خارج مي شود با استفاده از بشر آزمايشگاهي با دقت اندازه گيري شده و نسبت دبي چاه به دبي كل (مجموع دبي چاه و دبي پايين دست) به دست آمده است تا بدين طريق بتوان آبدهي چاه در گراديان هاي هيدروليكي مختلف را بررسي نمود. نتايج نشان مي دهد كه با افزايش گراديان هيدروليكي، از ميزان آبدهي چاه كاسته مي شود. همچنين با افزايش شيب سنگ بستر، ميزان آبدهي چاه كاهش مي يابد. در واقع با افزايش شيب كف، جريان آب بر روي بستري با شيب بيشتر، با سهولت بيشتري بر قرار مي شود. اين روند در تمام آزمايشها وجود دارد و حتي در شيب هاي بستر منفي نيز ديده مي شود.