مطالعه اثرات تغيير كاربري اراضي شور جنوب خوزستان به مزارع نيشكر برخصوصيات مختلف خاك

STUDY OF LAND USE CHANGE EFFECTS OF SALINE LANDS TO SUGARCANE FIELDS IN SOUTH OF KHUZESTAN ON VARIOUS SOIL PROPERTIES

هدف از اين پژوهش، مطالعه اثرات تغيير كاربري اراضي شور جنوب خوزستان به مزارع نيشكر برخصوصيات مختلف خاك است. منطقه مورد مطالعه مزارع كشت و صنعت اميركبير در 45 كيلومتري جنوب اهواز مي‌باشد. جهت انجام اين تحقيق، تعداد چهار مزرعه نيشكر با بيش از 15 سال سابقه كشت انتخاب و در هر كدام از اين مزارع و نيز زمين بكر مجاور آن، خاكرخي‌ حفر و مطالعات مورفولوژيكي و صحرايي بر روي آنها انجام شد. نمونه‌برداري از خاك عمق هاي متناظر 30-0، 60-30 و 90-60 سانتي متري نيز جهت مقايسه ميانگين اعماق مختلف، صرف نظر از نوع افق خاكرخ ها انجام شد. خصوصيات فيزيكوشيميايي و در كنار آن تجزيه‌هاي كاني شناسي نمونه ها نيز انجام و محاسبات آماري با نرم افزار آماري SPSS و مقايسات لازم انجام شد. يافته هاي اين پژوهش نشان داد تغيير كاربري اراضي و زير كشت بردن زمين‌هاي باير در منطقه نيشكركاري خوزستان با خاك‌هاي شور و با كيفيت پايين، سبب تغيير در برخي شاخص‌هاي كيفيت خاك شده است اما شدت اين تغييرات براي خصوصيات مختلف خاك يكسان نبود. پارامترهايي همچون هدايت الكتريكي، پتاسيم قابل جذب و توزيع اندازه ذرات از جمله عواملي بودند كه در غالب زمين‌هاي كشت شده، دستخوش تغيير شده بودند. در اين تحقيق تفاوت معني داري درميزان اسيديته خاك در اثر تغيير كاربري اراضي مشاهده نشد كه اين امر مي‌تواند به قدرت زياد بافري خاك و مقدار بالاي كربنات ها در اين اراضي نسبت داده شود. همچنين كشت نيشكر باعث ايجاد تغييراتي در كاني هاي رسي در منطقه مورد مطالعه شده است كه غالب اين تغييرات به تحول كاني‌ها در اثر كاهش در برخي عناصر از جمله پتاسيم مربوط مي شود. اين تحقيق نشان داد كه كشت متراكم در دوره طولاني باعث تغيير و تحول كاني ها و در نتيجه تغيير در عوامل ديگر همچون نيازهاي عناصر غذايي خاك مي‌شود.

The objective of this research was to study of land use change effects of saline lands to sugarcane fields in south of khuzestan on various soil properties. The study area is Amirkabir agro- industry in 45 km of Ahvaz. Study area is located in fields of the Amir Kabir Agro-industry company about 45 km south of the city of Ahvaz. For this study, four fields are selected with more than 15 years sugarcane cultivation. One profile was described in each field and its nearby uncultivated land and these profiles were sampled according to conventional procedures. Also soil samples were collected from depths of 0 - 30, 30 - 60 and 60– 90 cm for the comparison of means. The physicochemical and mineralogical properties were determined and All data were statistically analyzed using the SPSS software program and then results were compared. The results of this survey indicated that land use change and cultivation operation in non-cultivated regions have not high quality can change some properties of soil quality; But the severity of these changes were not the same for different soil characteristics. Some properties were changed in cultivated soils such as EC, available K and particle size distribution. In this study, no significant difference was seen between pH amount from land use change that can be attributed to the high buffering capacity of the soil and the high levels of carbonates in Khuzestan soils. Long-term cultivation result important changes in the clay minerals in sugarcane fields that majority of these changes are refered to mineral conversion and K element. This research showed that intensive cultivation and heavy irrigation cause alteration in mineralogy and element requirement changes of soils.