بررسي اثر قارچ Funneliformis mosseae بر محتواي اسيد والرنيك گياه سنبل الطيب تحت تنش شوري

Evaluation the effect of Funneliformis mosseae on valerenic acid content of Valeriana officinalis L. under salt stress

شوري خاك يك مشكل جهاني است كه رشد و توليد گياهان را محدود مي‌كند. بنابراين شناخت سازوكار‌هاي افزايش تحمل گياهان به شوري بسيار حائز اهميت است. قارچ‌هاي ميكوريز آربوسكولار (AM) تحمل گياهان در مواجهه با تنشهاي محيطي از جمله شوري را بهبود مي بخشند. سنبلالطيب گياهي دارويي است كه تركيبات جدا شده از اين گياه به‌ويژه اسيد والرنيك در درمان ناراحتي‌هاي عصبي به كار مي‌روند. قارچ هاي ميكوريزي بسياري از پارامترهاي شيميايي و بيولوژيكي از جمله متابوليت‌هاي ثانويه را در گياه ميزبان تحت تاثير قرار مي دهند. اين تحقيق با هدف بررسي اثر قارچ Funneliformis mosseae بر محتواي اسيد‌ والرنيك در گياه سنبل الطيب تحت سطوح مختلف شوري در طي سال‌هاي 1395 و 1396 به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با 3 تكرار در آزمايشگاه تحقيقاتي گروه زيست شناسي دانشگاه زنجان انجام شد. گياهان ميكوريزي و غيرميكوريزي به مدت دو ماه در غلظت‌هاي صفر، 75 و 150 ميلي مولار نمك NaCl قرارگرفتند. پس از برداشت، استخراج اسيد والرنيك از ريشه و ريزوم ها با استفاده از متانول و تشخيص و سنجش آن با دستگاه HPLC انجام شد. نتايج نشان داد كه اثرات اصلي قارچ و شوري بر محتواي والرنيك اسيد معني‌دار و افزايشي بود. بيشترين محتواي والرنيك اسيد در گياهان ميكوريزي در سطح 150 ميلي‌مولار شوري مشاهده شد، البته تفاوت بين دو سطح شوري 150 و 75 ميلي‌مولار معني‌دار نبود، هم‌چنين بين گياهان تلقيح شده و بدون تلقيح تحت تيمار بدون شوري تفاوت معني داري وجود نداشت. نتايج تحقيق نشان‌دهنده افزايش مقدار اسيد والرنيك در ريشه و ريزوم اين گياه در خاك‌هاي شور و نيز درگياهان ميكوريزي است.

Soil salinity as a worldwide problem restricts plant growth and production. Hence, recognizing the mechanisms to increase plants tolerance under saline conditions is of high importance. Arbuscular mycorrhizal fungi (AM) improve plants tolerance to environmental stresses, including salinity. Valrian is a medicinal plant whose isolated compounds, especially valerenic acid, are used for the treatment of neurological disorders. Mycorrhizal fungi affect many of the chemical and biological parameters in the host plant, such as secondary metabolites. This research carried out in a factorial completely randomized design with three replications in the research laboratory at the department of Biology of University of Zanjan to investigate the effect of inoculation with Funneliformis mosseae on valerenic acid content in Valrian plants under different levels of salinity during 2016 to 2017. Mycorrhizal and non-mycorrhizal plants were exposed to different salt concentrations, non-saline, 75 and 150 mM for two months. After harvest, valerenic acid extraction from the roots and rhizomes was performed using methanol and analyzed via HPLC. The results demonstrated that the main effects of fungi and salinity on valerenic acid content were significant and incremental. The highest valerenic acid content in mycorrhizal plants was observed at 150 mM of NaCl, however, there was no significant difference between two salinity levels of 150 and 75 mM, and there was also no significant difference between inoculated and non-inoculated plants under non-saline treatment. The results indicated that the amount of valerenic acid increases in the roots and rhizomes of Valerian plants in saline soils and as well as, in the presence of mycorrhizal fungi.