ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻃﺮح ﺟﺎﻣﻊ آﺑﺨﯿﺰداري ﺑﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب اراﺿﯽ ﺳﺎﺣلي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي : ﻃﺮح ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺟﺎﻣﻊ آب و ﺧﺎك اﻟﺒﺮز ﺣﻮزه آﺑﺨﯿﺰ ﻟﻔﻮر ﺑﺎﺑﻠﺮود

ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻬﺒﻮد آب و ﺧﺎك و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺷﻮﻧﺪه ﺑﺴﯿﺎر ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ. ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻪ وﯾﮋه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺣﻮزه ﻫﺎي آﺑﺨﯿﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺖ اﺻﻼح و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻣﻨﺎﺑﻊ آب و ﺧﺎك ﺑﺮاي اراﺿﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﺣﻮزه ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد و روﯾﮑﺮد ﺟﺎﻣﻊ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار را ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اراﺿﯽ آن ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ ﮔﺬارد. ﺑﯿﺶ از 50/000 ﻫﮑﺘﺎر از اراﺿﯽ ﺳﺎﺣﻠﯽ در اﺳﺘﺎن ﻣﺎزﻧﺪران دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻬﺪﯾﺪ آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﻧﺎﺷﯽ از اراﺿﯽ ﺑﺎﻻ دﺳﺖ و ﻣﯿﺎن ﺑﻨﺪ ﺣﻮزه ﻫﺎي آﺑﺨﯿﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ اراﺿﯽ ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﺶ ﻣﺎه از ﺳﺎل زﯾﺮ آب ﺑﻮده و در ﺷﺶ ﻣﺎه دوم ﺑﺎ ﺑﯽ آﺑﯽ ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ. در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ اراﺿﯽ از ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺎﻧﺪاﺑﯽ ﺧﺎرج ﺷﻮد و آب ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ در اﺧﺘﯿﺎر ﺑﺎﺷﺪ اراﺿﯽ ﻣﺬﮐﻮر ﺗﺤﺖ ﮐﺸﺖ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺟﻬﺖ ﺣﺼﻮل ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺬﮐﻮر دو روش ﻣﻄﺮح اﺳﺖ: روش اول، ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ روي زﻣﯿﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻤﻠﯿﺎت اﺣﺪاث ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎي آﺑﯿﺎري و زﻫﮑﺸﯽ و آﺑﺮﺳﺎن، ﺗﺴﻄﯿﺢ اراﺿﯽ، ﺧﺎرج ﮐﺮدن آب ﻣﺎزاد ﺑﻪ درﯾﺎ و ذﺧﯿﺮه آب در ﺳﻄﺢ ﯾﺎ زﯾﺮ زﻣﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ روش ﻫﺰﯾﻨﻪ زﯾﺎد، ﻧﮕﻬﺪاري و ﺗﻌﻤﯿﺮات و اﺻﻼح ﻫﺮﺳﺎﻟﻪ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت را ﺑﺪﻧﺒﺎل دارد، از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ اﯾﻦ روش ﭘﺎﯾﺪار ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. روش دوم اﺟﺮاي اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﺮح ﺟﺎﻣﻊ آﺑﺨﯿﺰداري ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم آن از ﺧﻂ اﻟﺮاس ﺣﻮزه آﺑﺨﯿﺰ ﺷﺮوع ﺷﺪه و در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﺢ ﺣﻮزه آﺑﺨﯿﺰ ﮔﺴﺘﺮده اﺳﺖ. ﻃﺮح ﺟﺎﻣﻊ آﺑﺨﯿﺰداري ﺳﺪ اﻟﺒﺮز در ﺣﻮزه آﺑﺨﯿﺰ ﺑﺎﺑﻠﺮود، ﺗﺎﻻرود و ﺳﯿﺎﻫﺮود در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم اﺳﺖ. در ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﺣﻮزه آﺑﺨﯿﺰ 110/000 ﻫﮑﺘﺎر، ﻃﻮل ﺣﻮزه از ﺧﻂ اﻟﺮاس ﺗﺎ درﯾﺎ 82 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ و ﺷﯿﺐ ﮐﻠﯽ ﺣﻮزه 0/025ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ . ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻃﺮح ﺟﺎﻣﻊ آﺑﺨﯿﺰداري در ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﺣﻮزه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ (DFS) آﻟﻤﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎري ﺷﺮﮐﺖ ﺟﻬﺎد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت آب و اﻧﺮژي و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻃﺮح ﺟﺎﻣﻊ در ﻣﯿﺎن ﺑﻨﺪ ﺣﻮزه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻬﺎب ﻗﺪس و NESPAK اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻃﺮح اﻗﺪاﻣﺎت اﺟﺮاﯾﯽ در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد اراﺿﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ ﺑﻪ وﯾﮋه اراﺿﯽ ﺳﺎﺣﻠﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدد