تاثير اﺣﺪاث ﺳﺪ ﺷﻬﯿﺪ رﺟﺎﯾﯽ ﺑﺮآﺑﺨﻮان ﺗﺠﻦ ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻫﯿﺪروﮔﺮاف ﻣﻌﺮف ﭼﺎهﻫﺎ و آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮐﯿﻔﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي آب ﻣﻨﻄﻘﻪ

ﻋﺪم ﻣﻬﺎر آب ﺳﻄﺤﯽ رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎ در ﻃﯽ دورهﻫﺎي ﻏﯿﺮزراﻋﯽ، ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﺎﭼﯿﺰي از آب ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﮐﺸﺎورزي از آب ﺑﻬﻨﮕﺎم ﺳﻄﺤﯽ و ﺟﺒﺮان ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻤﺪه آن از ﻃﺮﯾﻖ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ، اﻓﺖ ﺷﺪﯾﺪ ﺳﻄﺢ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ و ﮐﺴﺮي ﻣﺨﺰن را در اﮐﺜﺮ دﺷﺖﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﺑﺪﻧﺒﺎل داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. دﺷﺖ ﺳﺎري ﻧﯿﺰ ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺳﺖ؛ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در راﺳﺘﺎي ﺟﺒﺮان ﮐﺴﺮي ﻣﺨﺰن و ﮐﺎﻫﺶ روﻧﺪ ﺗﻨﺰل ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﮐﻨﺘﺮل ﻃﻐﯿﺎن و ﺳﯿﻞﺧﯿﺰي رودﺧﺎﻧﻪ ﺗﺠﻦ ﺳﺪ ﻣﺨﺰﻧﯽ ﺷﻬﯿﺪ رﺟﺎﯾﯽ ﺑﺮ رودﺧﺎﻧﻪ دوداﻧﮕﻪ اﺣﺪاث ﺷﺪه و از ﺳﺎل 1377 ﻣﻮرد ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻣﻮازات آن ﻣﻤﻨﻮﻋﯿﺖ ﺑﺮداﺷﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ در ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از دﺷﺖ از ﺳﺎل 1372 اﻋﻼم و اﺟﺮا ﻣﯽﮔﺮدد. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮات اﺣﺪاث ﺳﺪ ﺷﻬﯿﺪ رﺟﺎﯾﯽ ﺑﺮ ﮐﻤﯿﺖ و ﮐﯿﻔﯿﺖ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل آﺑﯽ 1387-88 ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﯿﺪروﮔﺮاف ﻣﻌﺮف، ﻃﯽ دوره ﺷﺎﺧﺺ ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﮕﺮ ﺟﺒﺮان اﻓﺖ ﺳﻄﺢ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﺎﻻﺧﺺ در ﻧﻮاﺣﯽ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ رودﺧﺎﻧﻪ ﺗﺠﻦ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي آﺑﺮﺳﺎﻧﯽ و اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺠﻢ ﺑﺎﻻﺗﺮي از آب ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ روﻧﺪ رو ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯽ آب در ﻫﺮ دو ﺑﺨﺶ، ﺑﺎﻻﺧﺺ در ﻧﻮاﺣﯽ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ رودﺧﺎﻧﻪ ﺗﺠﻦ، ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﻔﻮذ آب ﺷﻮر در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻣﯿﺰان ﺑﺮداﺷﺖ از ﭼﺎهﻫﺎ و ﮔﺴﺘﺮش زﺑﺎﻧﻪ آب ﺷﻮر درﯾﺎ در ﺳﺎﻟﻬﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ روﺑﺮو ﺑﻮده؛ ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ