اﻫﻤﯿّﺖ و ﻧﻘﺶ ﺳﺪﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ درذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي آﺑﻬﺎي زﯾﺮﺳﻄﺤﯽ وﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﮐﺸﻮر

ﺑﺮرﺳﯿﻬﺎي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ و ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺮه زﻣﯿﻦ در ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻧﻪ ﭼﻨﺪان دور ﺑﺎ ﺑﺤﺮان ﺟﺪي در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺼﺮف روﺑﺮو ﺧﻮ اﻫﺪ ﺷﺪ ﻟﺬا اﺗﺨﺎذ روﺷﻬﺎي اﺻﻮﻟﯽ و ﻋﻤﻠﯽ در زﻣﯿﻨـﻪ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ، ﺣﻔﺎﻇـﺖ و ﺑﻬـﺮه ﺑﺮداري و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ، اﻣﺮي اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ اﻣﺮوزه در ﺟﻬﺎن ﺳﺪﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺟﻠـﻮﮔﯿﺮي از ﺧـﺮوج ﺑـﺪون اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺼﺮف ﺑﺨﺼﻮص درﻧﻮاﺣﯽ ﺧﺸﮏ و ﻧﯿﻤﻪ ﺧﺸﮏ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ . ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزه ﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨـﯽ ﺟﻬـﺖ ذﺧﯿﺮه آب ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺪ ﻫﺎي ﺳﻄﺤﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻫﺪاف ذﺧﯿﺮه اي و ﺗﻐﺬﯾﻪ اي ارزاﻧﺘﺮ اﺳﺖ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺗﻼف آب ﻧﺎﺷـﯽ از ﺗﺒﺨﯿﺮﻧﺪارﯾﻢ و اﻣﮑﺎن ذﺧﯿﺮه ﮐﺎﻓﯽ آب ﺟﻬﺖ رﻓﻊ ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﺿﺮوري وﺟﻮد دارد اﯾﺠﺎد ﺳﺪ ﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﯾـﮏ روش ﻧﺴـﺒﺘ ﺎ ﺟﺪﯾﺪ در اﯾﺠﺎد و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﯽ در اﮐﺜﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد اﯾﻦ ﺳﺎزه ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ﭘﺮده آب ﺑﻨﺪ در ﻋﻤﻖ آﺑﺮﻓﺖ ﻣﺴﯿﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ داراي ﺟﺮﯾﺎن ﺳﻄﺤﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ اﺣﺪاث ﻣﯿﺸﻮد و ﺑﻪ ﮐﻤﮏ آن ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺟﻤﻊ آوري و ﮐﺎﻧـﺎﻟﯿﺰه ﻧﻤـﻮدن ﮐﻞ ﺟﺮﯾﺎن زﯾﺮ ﻗﺸﺮي ﮐﻪ در آﺑﺮﻓﺖ وﺟﻮد دارد، ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺎﻻ آﻣﺪن ﺳﻄﺢ آب و اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻣﺨﺰن آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ در ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﺳﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﯽ و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺳﺪﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ و ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻮردﻧﯿﺎز ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و اﺟﺮاي آﻧﻬﺎ در ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻌﺎﯾﺐ و اﻫﺪاف ﺣﺎﺻﻠﻪ از اﺟﺮاي آﻧﻬﺎ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ