مهاجرتهاي اقتصادي- تحصيلي زنان و عوامل موثر بر آن در ايران در دوره 90-1385

جنسيت ،عامل تعيين كننده اساسي در ارتباط با مهاجرت و ساير رفتارهاي جمعيتي محسوب مي‏شود. تا ميانه دهه 1970 مهاجرت پديده‏اي مردانه محسوب مي شد، حال آنكه امروزه تقريبا نيمي از جمعيت مهاجران را زنان تشكيل مي‏دهند. زنان مولفه مهمي در فرآيند مهاجرت محسوب مي‏شوند، كه مي‏توانند در تمامي مراحل مهاجرت نقش تاثيرگذاري را داشته باشند. تغييرات در نگرش و دگرگوني در باورهاي نسل جوان در رابطه با تعاريف شان از نقش زن در جامعه، باعث افزايش توقعات ،آرزوها و تمايلات اقتصادي و اجتماعي شده است، زنان براي دسترسي به موقعيت هاي اجتماعي و اقتصادي بالاتر، دست به مهاجرت مي‏زنند. با توجه به افزايش نقش زنان در فرآيندهاي مهاجرتي در ايران، و همچنين وجود خلاهاي تحقيقاتي در اين زمينه، اين مقاله به بررسي مهاجرتهاي اقتصادي و تحصيلي زنان و عوامل موثر بر آن مي‏پردازد. روش اين تحقيق، تحليل ثانويه داده¬هاي دو درصدي سرشماري 1390 است. در دوره1390-1385 حدود 5.5 ميليون نفر در كشور مهاجرت داشته اند كه 52 درصد آنها مرد و 48 درصد زن بوده¬اند. در ميان زنان حدود 9 درصد به دلايل اقتصادي و 14 درصد به دلايل تحصيلي مهاجرت و جابجايي داشته اند. نتايج تحليل چند متغييره نشان مي داد كه وضعيت تاهل (مجرد بودن زنان )سرپرست خانوار بودن زنان ،تحصيلات دانشگاهي و هم چنين شاغل بودن آنان از مهمترين عوامل اثر گذار بر مهاجرتهاي اقتصادي و تحصيلي زنان در سال هاي اخير مي باشد . از اين رو ، افزايش سطح تحصيلات زنان در ايران و به تبع آن ميل به تحرك اجتماعي زنان منجر به تحركات مكاني و مهاجرتي بيشتر آنها خواهد شد ، و سهم جمعيت زنان هم در مهاجرت هاي داخلي و هم در مهاجرتهاي بين المللي افزايش چشمگيري خواهد يافت .