شماره ركورد كنفرانس :
4576
عنوان مقاله :
روند تحولات اشتغال زنان و شاخص‌هاي عمده نيروي كار زنان در ايران طي سال‌هاي 94-1384
پديدآورندگان :
پيروز محبوبه pirooz1989@gmail.com دانشجوي كارشناسي ارشد اقتصاد دانشگاه يزد , پيري محمدي مريم m.piri.m69@gmail.com كارشناسي ارشد جمعيت‌شناسي دانشگاه يزد , عسكري ندوشن عباس aaskarin@yazd.ac.ir عضو هييت علمي دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه يزد
كليدواژه :
زنان , نيروي كار , مشاركت اقتصادي , اشتغال , بيكاري
عنوان كنفرانس :
هشتمين همايش انجمن جمعيت شناسي ايران: تحولات جمعيت، نيروي انساني و اشتغال در ايران
چكيده فارسي :
نقش اشتغال در پويايي زندگي انسان انكارناپذير است و مي‌توان آن را كانون ارتباطات انساني و اجتماعي تلقي كرد. در جهت اين پويايي بي‌ترديد زنان به‌عنوان نيمي از جمعيت، تأثير مستقيمي در توسعه جامعه دارند؛ زيرا هدف هر جامعه‌اي، به حداكثر رساندن رفاه اجتماعي است و رفاه اجتماعي تابعي از درآمد سرانه، توزيع عادلانه درآمد، بهبود امكانات آموزشي، بهداشتي، رفاهي و ميزان مشاركت اجتماعي- اقتصادي مردان و زنان است. در مطالعه حاضر با توجه به اهميت و لزوم فعاليت، اشتغال و شركت زنان در جامعه و در فعاليت‌هاي اقتصادي با استفاده از تحليل ثانوي داده‌هاي موجود در نشريات آمارگيري نيروي كار در سال‌هاي 94-1384، روند تحولات فعاليت و اشتغال زنان در جامعه¬ي ايراني بررسي مي‌شود.
يافته‌ها نشان مي‌دهد كه با وجود پيشرفت‌هاي نسبي طي دهه‌هاي گذشته، زنان در مقايسه با مردان نرخ مشاركت اقتصادي، نرخ اشتغال و نسبت اشتغال پايين و نرخ بيكاري بالايي دارند. بررسي نرخ مشاركت اقتصادي (نرخ فعاليت) و نرخ اشتغال زنان طي سال‌هاي 93-1384 نشان مي‌دهد نرخ مشاركت اقتصادي زنان 7/3 و نرخ اشتغال آنان 6/2 درصد كاهش يافته است؛ به‌گونه‌اي كه نرخ فعاليت زنان از 17 درصد در سال 1384 به 3/13 درصد در سال 1393 و نرخ اشتغال آنان از 9/82 درصد به 3/80 درصد رسيده است. همچنين بررسي نسبت بيكاري زنان مطابق با آخرين برآوردهاي مركز آمار ايران، نشان مي‌دهد نسبت بيكاري در جمعيت فعال 29-15 ساله، براي زنان از 9/29 درصد در سال 1384 به 2/40 درصد در سال 1394 و براي مردان از 8/17 درصد در سال 1384 به 1/19 درصد در سال 1394 رسيده است. همچنين، بيكاران داراي تحصيلات دانشگاهي بيش از 42 درصد از كل بيكاران را در كشور تشكيل مي‌دهند.
بررسي اشتغال زنان در دو بخش خصوصي و عمومي طي سال‌هاي 94-1384 نشان مي‌دهد سهم اشتغال زنان در بخش خصوصي بسيار بيش‌تر از بخش عمومي است؛ هرچند اشتغال زنان طي سال‌هاي موردبررسي با 4 درصد كاهش در بخش خصوصي از 4/76 درصد در سال 1384، به 4/72 درصد در سال 1394، و اشتغال آنان در بخش عمومي با 8/4 درصد افزايش از 8/22 درصد در سال 1384 به 6/27 درصد در سال 1394 رسيده است. همچنين بررسي اشتغال زنان در بخش‌هاي عمده اقتصادي نشان مي‌دهد كه بخش خدمات با 4/53 درصد بيش‌ترين سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدي بخش‌هاي صنعت با 8/23 درصد و كشاورزي با 8/22 درصد قرار دارند. بررسي تغييرات ميزان اشتغال زنان در سه بخش عمده اقتصادي بين سال‌هاي 94-1384 حاكي از اين مطلب است كه طي اين سال‌ها از سهم اشتغال زنان در دو بخش صنعت و كشاورزي كاسته شده است و به سهم آنان در بخش خدمات افزوده شده است؛ به‌گونه‌اي كه اشتغال زنان در بخش خدمات از 38 درصد در سال 1384 به 4/53 درصد در سال 1394 رسيده است.
يافته‌هاي مطالعه در خصوص بررسي شاخص‌هاي عمده نيروي كار به تفكيك استان‌ها نشان داد كمترين نرخ مشاركت اقتصادي و درنتيجه¬ي آن بيش‌ترين نرخ بيكاري و كمترين نرخ اشتغال و نسبت اشتغال زنان در سال‌هاي اخير مربوط به استان كهگيلويه و بويراحمد، كمترين نرخ بيكاري و بالاترين نرخ اشتغال مربوط به استان همدان و بيش‌ترين نرخ مشاركت اقتصادي و نسبت اشتغال مربوط به استان‌هاي خراسان جنوبي و خراسان شمالي است.
