مقايسه وضعيت خشكسالي بر اساس شاخص‌هاي RDI و eRDI در محدوده چند ايستگاه سينوپتيك كشور

فاقد عنوان و چكيده لاتين

خشكسالي به عنوان دوره‌اي در كه آن بارندگي نسبت به شرايط نرمال منطقه كاهش يافته است، تعريف مي‌شود. اين پديده در سراسر جهان و در همه‌ي مناطق اقليمي رخ مي‌دهد. به‌منظور كمي‌سازي خشكسالي از شاخص‌هاي مختلفي استفاده مي‌شود. در سال‌هاي اخير استفاده از شاخص شناسايي خشكسالي (RDI) با توجه به نياز به داده‌هاي كم، حساسيت بالا و انعطاف‌پذيري زياد در پايش خشكسالي افزايش يافته است. به منظور بهبود نتايج شاخص مذكور به ويژه در پايش خشكسالي كشاورزي، با جايگزيني مقدار بارش با بارش موثر، شاخص شناسايي خشكسالي موثر (eRDI) توسعه يافته است. در اين پژوهش، بارش موثر ماهانه در محدوده شش ايستگاه سينوپتيك كشور با وضعيت آب و هوايي متفاوت، در طول دوره آماري 59 ساله با استفاده از روش وزارت كشاورزي ايالات متحده (USDA) تعيين شد. سپس مقادير شاخصهاي RDI و eRDI در طول دوره آماري و در محدوده هر ايستگاه، در سه مقياس زماني (شش ماه منتهي به خرداد، نه ماه منتهي به خرداد و فصل بهار) تعيين شد. آنگاه همبستگي و رفتار اين دو شاخص مورد مورد مقايسه قرار گرفت. بر مبناي نتايج به دست آمده دو شاخص مذكور همبستگي بالايي با هم دارند. به نحوي كه در همه ايستگاه‌ها و در همه مقياس‌هاي زماني، ميزان همبستگي بيشتر از 0/90 ميباشد. در عين حال، همبستگي بين اين دو شاخص در مناطق بياباني بيشتر است در حالي كه در مناطق پرباران اين همبستگي تا حدودي كم‌تر مي‌باشد. پيشنهاد مي شود كه تحقيقات بيشتري در رابطه با نحوه تشابه يا عدم تشابه رفتاري دو شاخص ذكر شده در مناطق مختلف اقليمي كشور صورت گيرد.