مقام و حقوق مادر از نگاه قرآن و روايات

در فرهنگ اسلامي، توجه به مقام و منزلت مادر از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. مهمترين وظيفه‌ي زن، مقام مادري و جايگاه پرورش برترين و كامل‌ترين مخلوقات يعني انسان است. مادر از نظر جسمي، مددكار و ازنظر روحي، پناه كودك در هنگام خطر‌ها است. مادران اولين الگوي رفتار و كردار و اخلاق براي كودك و آموزگاران و معماران تربيت فرزندان در خانواده و جامعه هستند. الگوگيري مادران از روش‌هاي تربيتي معصومين(ع) باعث رشد و پيشرفت فرد و جامعه و در نتيجه، اداي حقوق فرزندان مي‌شود. در دين اسلام براي والدين نيز حقوق مشخصي تعريف شده است كه علاوه بر فطري بودن، بر فرمان الهي و تشريعي‌بودن آن نيز تأكيد دارد. متعهد بودن به اين حقوق، علاوه ‌بر ارتباط صحيح و استحكام و پيوند ميان نسل‌ها، سعادت و تنعّم دنيوي و اخروي را براي انجام‌دهنده‌ي آن به‌دنبال دارد. خداوند، انسان را با وجود يا فقدان مادر امتحان مي‌كند. قرآن كريم، بر قدرداني از زحمات والدين به‌ويژه مادر تأكيد كرده و احسان و احترام به او را به ‌صورت جداگانه در قالب آيات و با موضوع‌هاي نيكي و احسان به مادر و تجليل و شكرگزاري از زحمات او، مطرح كرده است. در روايات معصومين(ع) نيز بر اهميت و منزلت مقام والدين به‌ويژه مادران و ناتواني در اداي حقوق آن‌ها تأكيد شده است. براساس روايات، رعايت اُنس، احسان، قول كريم، خفض جناح، دعا و مدارا، تقدم در همنشيني و نگاه محبت‌آميز به مادر، از وظايف فرزند در برابر او است. احترام به والدين، متنعم شدن فرد در دنيا و عقبي و بي‌احترامي و سركشي در برابر آن‌ها، عاق و عقوبت اخروي را به‌ دنبال خواهد داشت.