بررسي رابطه علي بين شاخص قيمت مصرف­كننده و شاخص قيمت توليدكننده در ايران

در اين مقاله رابطه بين شاخص قيمت مصرف­كننده و شاخص قيمت توليدكننده، در كشور ايران طي دوره 1381-1390 با استفاده از داده‌هاي ماهانه بررسي شده است. هدف اصلي مقاله اين است كه به اين سؤال مهم پاسخ دهد آيا شاخص قيمت توليد كننده و تغييرات آن در كشور ايران مي‌تواند به عنوان يك شاخص تورم پيش­نگر در بخش مصرف مطرح باشد يا نه؟ جهت پاسخ به اين سؤال رابطه علي بين شاخص قيمت مصرف­كننده و شاخص قيمت توليدكننده با استفاده از مدل اقتصادسنجي خود توضيح برداري بررسي شده است. نتايج حاصل آزمون جوهانسن نشان داد هيچ رابطه تعادلي بلند مدت، و در نتيجه رابطه علي بلند مدتي بين اين دو متغير وجود ندارد، در حاليكه در كوتاه مدت وجود يك رابطه علي دوطرفه بين آن­ها تأييد شده است. بنابراين در كوتاه مدت شاخص قيمت توليد­كننده مي­تواند به عنوان شاخص پيش­نگر شاخص قيمت مصرف­كننده مطرح شود. اما در بلند مدت تغييرات شاخص تورم را نمي­تواند پيش­بيني كند. همچنين عدم وجود رابطه علي بلند مدت بين اين دو شاخص نشان مي­دهد كه، در بلند مدت تأثير افزايش هزينه­هاي توليد با توجه به شرايط حاكم بر بازارها، نمي­تواند به مصرف­كننده منتقل شود.