بررسي روند توليدات و ترسيم نگاشت علمي محقّقان علوم دريايي ايران در رابطه با دو حوزۀ آبي عمان و خليج فارس در پايگاه اطّلاعاتي وب آو ساينس طي سال‌هاي 1992-2013

اين پژوهش به تحليل و ترسيم نگاشت علمي محقّقان علوم دريايي ايران در دو حوزۀ آبي عمان و خليج فارس در پايگاه استنادي «وب آوساينس» در طي سال هاي 1992-2013 مي پردازد. اين پژوهش با استفاده از شاخص هاي علم‌سنجي به انجام رسيده است. داده‌ها با كمك پايگاه وب آو ساينس در قالب فايل هاي plain text به صورت جداگانه در دو حوزۀ آبي خليج فارس و درياي عمان استخراج و سپس با استفاده از نرم افزار HistCiteو برنامه اكسل مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. تعداد كل مدارك بازيابي شده در اين دوحوزه 2300 ركورد بوده كه از اين ميان 426 ركورد مربوط به محقّقان ايراني شناسايي و بازيابي شدند. نتايج نشان داد در حوزه خليج فارس «كشورآمريكا» بيشترين توليدات علمي را داشته و از ميان كشورهاي داراي مرزهاي آبي وسيع منطقه جغرافيايي مورد بررسي، «ايران» بيشترين سهم و در رده هاي بعدي كويت، امارات و عربستان سعودي قرار دارند. در حوزه آبي عمان بيشترين سهم در انتشارات علمي اين منطقه مربوطه به «ايران» و در رده هاي بعد عمان، آمريكا و امارات قرار دارند. بيشترين ميزان توليدات به سال هاي 2012 و 2013 تعلق دارد در حالي كه بيشترين ميزان «تي ال سي اس» و «تي جي سي اس» مربوط به سال 2010 بوده و پس از آن به ترتيب سال هاي 2007 و 2005 مي باشد. تعداد عناوين منتشر شده در رابطه با دو حوزه ي خليج فارس و درياي عمان توسط پژوهشگران ايراني در طول سال هاي 1992- 2013 سير صعودي داشته، به طوري كه آثار توليد شده افزايش پيدا كرده است. آهنگ رشد تحقيقات علمي دربارة پيكره هاي آبي طي يك قرن اخير و پيشرفت هاي صورت گرفته در علوم آن را از شكل يك علم خارج كرده و تبديل به مجموعه اي از علوم شده است. در مورد اين پژوهش پيشنهاد مي شود كه با تدوين برنامه ريزي هاي علمي و كاربردي در سطح خرد و كلان براساس رشته هاي مختلف علوم دريايي - با توجّه به شتاب گسترده اين علوم در سراسر جهان - توجّه ويژه اي مبذول گردد.