به‌گزيني؛ فناوري اصلاح نژاد و ارتقاي پتانسيل صفات اقتصادي در گونه‌هاي آبزيان پرورشي در كشور (تحليل وضعيت ذخيره ماهي قزل‌آلاي رنگين‌كمان و ارائه راه‌كار)

Selection; the breeding technology and promoting the potential of economic traits in cultured aquatic species in IRAN (Analyzing the situation of rainbow trout stock and proposed a solution)

باوجودآنكه پاسخ به برنامه‌هاي به‌گزيني در ماهي معمولاً بيشتر از دام‌هاي اهلي مي‌باشد، اجراي برنامه اصلاح نژاد آبزيان با تأخير 35 سال نسبت به دام‌هاي اهلي آغاز گرديده است. عدم وجود برنامه اصلاح نژاد، نبود آگاهي و دانش تجربي، عدم احاطه بر زيست آبزيان از دلايل عدم توسعه برنامه اصلاح نژاد آبزيان در بيشتر مناطق بوده و در كشور، به دليل عدم توان رقابت با محصولات وارداتي اصلاح نژاد شده، خسارت قابل‌توجهي به صنعت قزل‌آلاي رنگين‌كمان واردشده است. بر اساس تحليل نتايج پژوهش‌هاي انجام‌شده، ايجاد جمعيت پايه ماهي قزل‌آلاي رنگين‌كمان با انتقال 6 تا 8 زيرجمعيت از مزارع مختلف كشور به مركز اصلاح نژاد ياسوج امكان‌پذير بوده و ازنظر موقعيت و محل استقرار، در محل مذكور امكان ايجاد 180 خانواده‌هاي تماماً خويشاوند از مولدين جمعيت پايه فراهم مي‌باشد. به‌طوري‌كه با اجراي برنامه به‌گزيني خانوادگي نسبت به‌گزينش پيش متولدين و متولدين نسل بعد باهدف ارتقاي مشخصه سرعت رشد طي نسل‌هاي مختلف اقدام شده و چنين روندي طي چند نسل، مي‌تواند منجر به توليد محصولات بهينه قزل‌آلاي رنگين‌كمان و كاهش طول دوره پرورش اين ماهي در كشور گردد.

Although the response to replacement programs in fish is usually more than domestic animals, the implementation of the breeding program for aquaculture with a delay of 35 years has begun in relation to domestic animals. The absence of breeding program, the lack of scientific and experimental knowledge, the lack of sufficient biological information of aquatic animals are reasons for undevelopment of aquatic species breeding program in most areas. In IRAN, due to the inability to compete with imported breeding eggs products, significant damages have been introduced to rainbow trout culture. Based on the analysis of the results of the researches, it is possible to creation of the rainbow trout base population via the transfer of 6 to 8 subpopulation from different region of the country to the Yasoj breeding center and in this location, it is possible to create 180 full-sibling families of basic population breeders. So, the implementation of the family selection program, enables pre-selection and final selection of broodstock to produce the next generations to be aimed to promoting the growth rate potential and such a process over several generations, can improve the rainbow trout products and reduce the length of culture time of this fish in the country.