مديريت بحران زلزله در مراكز گردشگري شهري با استفاده از GIS (مورد مطالعه: مركز فرهنگي تاريخي شهر اصفهان)

-

حوادث طبيعي، پديده­هايي هستند كه هميشه زندگي انسان را در همه اعصار و قرون در معرض آسيب قرار داده­اند. در مناطق شهري، اثرات زيانبار معمول در اثر وقوع سوانح طبيعي، شامل تلفيقي از ويراني­هاي كالبدي و اخلال عملكرد عناصر شهري است ويراني سازه­ها و ساختمان­هاي مسكوني، شبكه راه­ها و دسترسي­ها مثل پل­ها و جاده­هاي ارتباطي، تاسيسات اساسي مثل مخازن آب، نيروگاه­ها، خطوط ارتباطي تلفن، برق، لوله كشي، آب، گاز و... از آن جمله هستند. منطقه 3 شهرداري اصفهان كه بعنوان شهرداري تاريخي و فرهنگي شهر اصفهان شناخته مي­شود 400 اثر تاريخي با ارزش را در دل خود جاي داده است و سالانه پذيراي گردشگران زيادي است كه اصفهان را بعنوان مقصدگردشگري خود انتخاب مي­كنند. اين منطقه داراي بافتي فرسوده، ترافيكي سنگين و تراكم جمعيت بالا است كه اهميت مطالعه و پژوهش را در زمينه مديريت بحران بيشتر مي­كند.هدف اصلي اين پژوهش، شناسايي و تحليل نقش عوامل مؤثر در آسيب­پذيري مناطق جاذب گردشگري شهري مي‌باشد. در اين پژوهش 7 شاخص «دسترسي به مراكز درماني، درجة محصوريت، تراكم ساختماني، تراكم جمعيتي، كاربري زمين، عمر ابنيه و كيفيت ابنيه»انتخاب شده و با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي معكوس(IHWP) و تركيب نقشه­هاي مربوط به شاخص‌هاي ذكر شده در محيط GIS، آسيب­پذيري منطقه 3 شهر اصفهان در مقابل زلزله مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه قطعات ساختماني كه داراي تراكم‌هاي ساختماني و جمعيتي بالا، كيفيت ابنيه پايين، فاصلة زياد تا مراكز امدادي نسبت به ساير قطعات و درجة محصوريت بيشتري بوده‌اند، امتياز آسيب­پذيري بالايي آورده و قطعات ساختماني با تراكم ساختماني و جمعيتي كمتر داراي آسيب­پذيري كمتر و قطعات داراي درجة محصوريت بالا و تراكم‌هاي ساختماني و جمعيتي بالا داراي بيشترين آسيب­پذيري بوده‌اند.

-