مقايسه كارايي ژل فرموله ‌شده تيمول با نوار آپيستان در كنترل پاييزه كنه واروا زنبورعسل

*

بيان مسئله و هدف پژوهش: يكي از آفات شايع و خطرناك زنبورعسل كنه واروآ مي باشد. معمولاً براي مبارزه با اين آفت از سموم شيميايي خطرناك استفاده مي‌شود كه باعث بروز پديده مقاومت و خطرات زيست‌محيطي مي‌شوند. روش و چگونگي انجام پژوهش: به منظور مقايسه كارايي ژل تيمول و نوار آپيستان در كنترل كنه واروا، 12 كلني آلوده تهيه و آلودگي اوليه آنها تخمين زده و آزمايش ها در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تيمار و 4 تكرار طراحي شد. پس از اعمال تيمارها كه شامل نوار آپيستان، ژل تيمول و كنترل بود، هر 10 روز يكبار شمارش كنه‌هاي ريزش‌كرده صورت پذيرفت و ميزان آنها در طي 70 روز ثبت گرديد. يافته ها و نتيجه گيري: مشخص گرديد كه در روزهاي دهم و بيستم پس از اعمال تيمار اوليه، نوار آپيستان نسبت به تيمارهاي ديگر اختلاف معني‌داري داشته و پس از گذشت 20 روز از شروع تيمارها بهترين عملكرد را به خود اختصاص داد. در روز سي‌ام ميزان مرگ‌ومير كنه واروا در تمامي تيمارها يكسان بود و در روزهاي بعدي تا روز هفتادم، تيمار ژل تيمول نسبت به تيمارهاي ديگر اختلاف معني‌داري داشت. ميانگين 7 نوبت نمونه‌برداري نشان داد كه ميان تيمار نوار آپيستان و تيمار ژل تيمول اختلاف معني‌داري وجود ندارد و در طي مدت 70 روز هر دو تيمار به يك ميزان باعث ريزش كنه‌هاي كلني مي‌گردند. آلودگي در كلني‌هاي تيمارشده با ژل تيمول از 25/31% به 6%، در نوار آپيستان از 75/43% به 9% و در كلني‌هاي شاهد از 25/31% به 9/18% كاهش داشت. ژل تيمول فرموله ‌شده مي‌تواند مانند نوار آپيستان در كنترل كنه واروآ مخصوصاً از روز چهلم تا هفتادم‌ موثر باشد.