تحليل مولكولي اثرات ضد سرطان عسل: يك بررسي مروري

*

سرطان يكي از مهمترين عوامل مرگ و مير در همه دنيا است و حجم قابل توجهي از بودجه سلامت كشورها صرف درمان و پيشگيري از آن مي گردد. با توجه به اينكه نقش عوامل محيطي به ويژه تغذيه در بروز بيش از 90 درصد موارد سرطان به اثبات رسيده است، بهره‌گيري از روش‌هاي پيشگيري و درمان مبتني بر غذاهاي طبيعي در مركز توجه قرار گرفته است. عسل طبيعي يكي از بهترين منابع غذايي است كه حاوي بيش از 200 تركيب بيوشيميايي فعال مشتق از گياهان از قبيل: مواد قندي، آنزيم ها، ويتامين هاي گروه B، املاح، تركيبات فنوليك، تركيبات آلي فرار و پيگمان ها مي باشد كه ويژگي هاي ضدسرطان آن در سال هاي اخير به شدت مورد توجه قرار گرفته است. در اين مقاله تاثيرات مولكولي تركيبات عسل در پيشگيري از سرطاني شدن سلول ها در فرايندهاي مختلفي از قبيل: تكثير كنترل نشده سلول، مهار اپوپتوز، آنژيوژنز، مسيرهاي انتقال پيام هاي رشد، تهاجم و متاستاز، و التهاب مورد بررسي قرار مي گيرد. مطالعات زيادي بر روي رده هاي سلولي، تاثير مواد فنوليك عسل در توقف چرخه سلولي در مرحله G0/G1 را نشان داده اند. همچنين مشخص گرديده برخي تركيبات عسل از قبيل ester (CAPE) caffeic acid phenethyl سبب كاهش فسفريلاسيون EGFR در مسير انتقال پيام فاكتورهاي رشد به هسته مي شوند. همچنين پلي فنل ها و ويتامين هاي موجود در عسل به فعال كردن عملكرد ميتوكندريايي و افزايش بيان پروتئين‌هاي پرواپوپتوتيك از قبيل P53، كاسپاز 3، كاسپاز 9 و Bax و كاهش پروتئين ضد اپوپتوتيك Bcl2 كمك مي نمايند. همچنين بيان كه همه در جهت افزايش اپوپتوز سلول هاي سرطاني عمل مي نمايد. همچنين تركيبات فنولي موجود در عسل به دليل خواص آنتي اكسيداني و ضدالتهابي به جلوگيري از فرآيند سرطاني شدن سلول‌ها كمك مي كند. عسل همچنين سبب كاهش بيان VEGF (فاكتور رشد عروقي) كه در رگ زايي تومورها نقش كليدي دارد مي گردد. عسل همچنين بيان ماتريكس متالوپروتئيناز ها (MMP-2, MMP-9) كه در تهاجم و متاستاز بافت سرطان اهميت شناخته شده اي دارند، را كاهش مي دهد. به نظر مي رسد، مصرف عسل طبيعي به دليل داشتن تركيبات گوناگون ضد سرطان، نقش مهمي در پيشگيري و درمان سرطان ايفا نمايد. انجام كارآزمايي هاي باليني در آينده به روشن تر شدن بهتر ابعاد اين موضوع كمك خواهد كرد.

*