عفونت‌هاي ويروسي گزارش شده ي زنبورعسل در ايران طي سال‌هاي1363 الي 1396

Viral infections reported in Honey Bee from 1984 to 2017 in Iran

بيان مسئله: پرورش زنبور عسل يكي از زيربخش‌هاي مهم دامداري بوده كه سهم قابل ملاحظه‌اي در توليد ناخالص ملّي و امنيت غذايي با توليد محصولات متنوعي نظير موم، ژل رويال، پروپوليس، نيش، گرده و آپيلارنيل دارد. همچنين در داروسازي، اثرات فارماكولوژيك متعددي از جمله خواص ضدميكروبي نظير جلوگيري از ورود و تكثير ويروس، باكتري، قارچ و انگل داشته و به عنوان يك ماده پيشگيري‌كننده و درماني در بيماري‌ها استفاده مي شود. حداقل 18 ويروس زنبور عسل را آلوده مي كنند كه اغلب RNA دارهاي تك رشته‌اي مي‌باشند كه از مهم ترين آنها مي توان به ويروس لارو كيسه اي(SBV)، ويروس بدشكلي بال‌ها (DWV)، ويروس‌فلجي مزمن(CBPV)، سياه شدن سلول ملكه(BQCV) و ويروس كاشمير(KBV) اشاره نمود. هدف پژوهش: از چالشهاي اخير، وقوع تلفات شديد كلني ها، كاهش محصولات و خسارات به زنبورداران مي باشد كه علت عمده ي آن شيوع بيماريهاي مختلف از جمله عفونتهاي ويروسي بوده و مطالعات اندكي در اين زمينه در ايران انجام شده است. با بررسي اپيدميولوژيك و شناسايي مولكولي ميتوان خسارت هاي احتمالي را به طور چشمگيري كاهش داد. روش و چگونگي انجام پژوهش: براي انجام اين تحقيق، گزارشات منتشر شده ي مرتبط با موضوع تحقيق از مقالات ارائه شده در مجلات، سايتهاي الكترونيكي معتبر و كنگره هاي مرتبط جمع آوري و مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها و نتيجه گيري: مطالعات يافت شده پيرامون عفونت هاي ويروسي زنبورعسل در ايران طي بازه زماني مذكور عبارتند از: گزارش شناسايي بيماري نوزاد كيسه اي در سال 1363 در فارس؛ گزارشي در سال 1368 از جداسازي ويروس هايX ، Y، سياه شدن سلول ملكه، فلج حاد، تيره شدن بال‌ها در لرستان، آذربايجان غربي و سياه شدن سلول ملكه در اهواز؛ ابتلا به ويروس‌فلجي حاد(ABPV) با فراواني 5.62 درصد و اولين گزارش CBPVدر ايران طي سال‌هاي 2012-2011 ميلادي؛ تشخيص مولكولي سه ويروس سلول ملكه، نوزاد كيسه اي و فلجي مزمن براي اولين بار از زنبورداري‌هاي استان سمنان در سال 1391؛ اولين آناليز فيلوژنتيكي CBPV در ايران از 98 زنبورستان مشكوك از استان‌هاي مازندران، خراسان رضوي، هرمزگان و كردستان در سال 1396؛ همچنين گزارشي در سال‌هاي 2016-2015 ميلادي در استانهاي مازندران، خراسان رضوي، هرمزگان و كردستان با بررسي حضور شش ويروسDWV،CBPV ،SBV ،KBV ، BQCV و ABPV. همچنين مي توان به پروژه شناسايي ويروس فلجي اسرائيلي زنبور عسل در زنبورستان‌هاي استان‌هاي تهران، البرز و مازندران توسط موسسه رازي در سال 1395 اشاره نمود. آشنايي با بيماري‌هاي ويروسي زنبور عسل و شناسايي و تشخيص به موقع آنها، مي‌تواند علاوه بر جلوگيري از خسارت وارده به زنبورداران، با افزايش توليد فرآورده هاي عسل، باعث ارزش افزوده بخش كشاورزي و درآمدهاي صادراتي گردد.