مقايسه اثر تابش امواج الكترومغناطيس ELF با فركانس‏هاي مختلف (5، 12 و 30 هرتز) بر روي قابليت هاي شناختي و تغييرات بيوماركرهاي خوني ميمون

چكيده: امروزه تاثير امواج الكترومغناطيس با فركانس بسيار پايين بر روي عملكردهاي بيولوژيكي، رفتاري و شناختي موجودات زنده به موضوعي تحقيقاتي چالشي تبديل شده است. با توجه به پيشينه تحقيقات، انتظار مي‏رود بتوان فركانسهايي از امواج الكترومغناطيس با فركانس‏هاي بسيار پايين، متناسب با فركانس فعاليت‏هاي مغزي را شناسايي نمود كه در ميزان ترشح هورمون هاي مختلف از جمله هورمون كورتيزول، آدرنالين و ملاتونين اثرگذار باشد. لذا در اين پژوهش به بررسي اثر تابش امواج الكترومغناطيس ELF با فركانس‏هاي مختلف (5، 12 و 30 هرتز) بر روي قابليت‏هاي شناختي و تغييرات بيوماركرهاي خوني ميمون پرداخته خواهد شد. با توجه به شباهت‏هاي بين پريمات و انسان از حيث بيولوژيكي، رفتاري، شناختي و همچنين محدوديت‏هاي تست‏هاي انساني، از ميمون به عنوان مدل حيواني استفاده شد. در اين پژوهش در مجموع، 5 ميمون نر با محدوده ي سني 3 تا 7 سال مورد مطالعه قرار گرفتند. براي بررسي موج 5 هرتز 1 ميمون، براي موج 12 هرتز 2 ميمون و براي موج 30 هرتز نيز 2 ميمون در نظر گرفته شد. سيستم تابش امواج ELF در فاصله 50 سانتيمتري از قفس حيوانات قرار گرفته و امواج با فركانس مختلف با شدت 7/0 ميكروتسلا توليد گرديد. حيوانات در روز چهار ساعت و به مدت يك ماه در معرض تابش امواج ELF با فركانس مدنظر قرار گرفتند. به منظور بررسي هورموني و بيوماركرها، از نمونه خوني پريمات‏ها استفاده شد. نمونه‏هاي سرم جدا شده از خون به منظور سنجش ميزان و مقايسه هورمون هاي كورتيزول، آدرنالين، آدرنوكورتيكوتروپين (ACTH) و ملاتونين با استفاده از كيت‏هاي مخصوص پريمات‏ها و با بكارگيري روش الايزا مورد سنجش قرار گرفتند. نتايج آزمايش ها در سه مرحله قبل از پرتودهي، بعد از پرتودهي و يك ماه بعد از دوران پرتو دهي به عنوان داده ريكاوري ثبت گرديد. يافته‏هاي حاصل از آزمايش نشان داد كه تابش امواج با فركانس هاي 5، 12 و 30 هرتز پس از يك ماه مي‏تواند سطوح سرمي آدرنالين را بالا برده و پس از طي دوره‏ اي بدون تابش امواج به حالت طبيعي بازگردد. سطوح سرمي كورتيزول در اثر تابش امواج 30 هرتز افزايش داشته است؛ در حالي‏كه امواج 5 هرتز اثري نداشته و امواج 12 هرتز آن را كاهش مي‏دهد. در همين راستا، هورمون ACTH در مواجهه با امواج 5 و 12 هرتز تغييري ندارد، در حالي‏كه در اثر امواج 30 هرتز افزايش داشته است. همچنين نتايج نشان داد كه امواج 5 و 12 هرتز سطوح ملاتونين را كاهش و امواج با فركانس 30 هرتز آن را افزايش مي‏دهد. در نتيجه مي توان گفت كه تابش امواج 30 هرتز مي تواند گزينه مناسبي جهت تغيير در سطوح سرمي هورمون‏هاي ذكر شده بوده و اثر قابل توجهي در كاهش قابليت‏هاي شناختي داشته باشد.