بررسي نسبت فلسفه فقه و فلسفه اصول

مسائل فلسفه‌ي فقه با مسائل علوم مختلف همچون علم رجال، علم كلام و علم حديث‌شناسي در ارتباط است و با توجه به دامنه‌ي مسائل هر علم اين نكته نمايان مي‌شود كه رابطه‌ي هركدام از آن علوم با فلسفه‌ي فقه عموم و خصوص من وجه مي‌باشد، بدان معنا كه علاوه بر مباحث مشترك، هر علمي مسائل مخصوص در قلمرو مبنايي خود دارد؛ لكن پيرامون بحث از نسبت فلسفه فقه و فلسفه اصول، در بين انديشمندان تعدد آرا وجود دارد. برخي دو علم فوق‌الذكر را متباين دانسته‌اند، عده‌اي به اعميت فلسفه‌ي فقه رأي داده‌اند و گروه سومي نسبت آن دو را عموم خصوص من وجه مي‌دانند. نكته‌اي كه حائز اهميت مي‌باشد بررسي مبناي اختلاف و درواقع علت و مبناي هر دسته از آرا مي‌باشد، در مواردي اين تعدد آرا از اختلاف در تلقي و برداشتي ناشي مي‌شود كه از تحريف و چيستي اين دو علم وجود دارد. اتخاذ هر مبنايي در موضوع شناسي، ساختار و غرض هر يك از دو دانش فوق، نتيجه‌اي غير از نتيجه‌ي حاصل از مبنا يا مباني ديگر مي‌تواند به بار آورد. نوشتار حاضر درصدد است ارتباط ميان اين دو دانش نوپا و نوظهور را موردبررسي قرار دهد و تبيين صحيحي از نسبت منطقي بين اين دو دانش ارائه دهد.