سنجش ميزان رضايت زوجين از زندگي زناشويي و عوامل اجتماعي موثر بر آن: مطالعه اي در شهر تهران

يكي از ابعاد بسيار مهم ازدواج و زندگي زناشويي، رضايتي است كه براي همسران در طول دوران زندگي مشترك حاصل مي شود. هدف اصلي اين مقاله طراحي و اعتبارسنجي ميزان رضايت زوجين از زندگي زناشويي و شناسايي عوامل اجتماعي مؤثر بر آن است. در اين چارچوب ابتدا به منظور شناسايي ابعاد رضايت زوجين از زندگي زناشويي، گويه ها و مفاهيمي كه به روش كيفي استخراج شده، با بكارگيري اعتبار محتوي، صوري و سازه مورد ارزيابي قرار مي گيرند، سپس با آزمون رگرسيون چندگانه عوامل موثر بر ميزان رضايت زوجين از زندگي زناشويي بررسي مي شود. جامعه‌ آماري اين پژوهش450 نفر از افراد (زنان و مردان) حداقل يكبار ازدواج كرده 60-15 ساله ساكن در شهر تهران و ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه ساخت يافته است. يافته هاي مطالعه نشان مي دهد كه هشت گويه كه ويژگيهاي شخصيتي همسر و همچنين رضايت از مشاركت و همراهي با همسر در اداره امور منزل را مد نظر دارد، براي سنجش ميزان رضايت زوجين از زندگي زناشويي مناسب است. گويه هاي منتخب براي سنجش رضايت زناشويي 56.87 درصد واريانس كل مقياس اندازه گيري رضايت زناشويي را تبيين مي كنند. با استفاده از اين مقياس، ميانگين رضايت زناشويي براي زنان 25.65 و براي مردان 27.75 بدست آمد كه در هر دو مورد بالاتر از متوسط بود. همچنين نتايج تحليل رگرسيون چندمتغيره بيانگر اين است متغيرهاي رضايت جنسي زوجين درون زندگي مشترك و نحوه انتخاب همسر در افزايش ميزان رضايت زناشويي زوجين مؤثر است، درحاليكه متغيرهاي خشونت خانگي، اختلاف سني زوجين و سطح تحصيلات تاثير كاهنده اي بر ميزان رضايت زناشويي زوجين درون زندگي مشترك دارد. اين مدل نظري قادر است 63 درصد تغييرات متغير ميزان رضايت زناشويي را تبيين مي كنند. با توجه به پيچيدگي و چند بعدي بودن شاخص رضايت زناشويي و تأثيرپذيري آن از عوامل مختلف فردي، اجتماعي- فرهنگي و اقتصادي در جامعه در حال تغيير و تحول امروزي و همچنين تأثيرگذاري آن بر ميزانهاي طلاق، ضرورت مطالعه اي كيفي جهت شناسايي سطوح مختلف و زواياي پنهان درگير در اين مسأله پيشنهاد مي شود. دراينصورت با دسترسي به يافته هاي مطالعات تركيبي(كمي و كيفي) مي توان به ارائه راهكارها و پيشنهادات علمي و كاربردي دقيق براي جلوگيري از بروز اين رويداد ناخوشايند در زندگي زوجين پرداخت و در جهت كاهش ميزانهاي درحال افزايش طلاق قدم مؤثرتري برداشت.