فرسايش قطره باران تحت تأثير رطوبت پيشين در خاك مارني

فرسايش قطره باران يا پاشماني از اشكال اصلي و مهم فرسايش آبي است. تخريب خاكدانه و پاشمان ذرات خاك از جمله فرآيندهاي فرسايش پاشماني هستند كه تحت تأثير عوامل مختلف از جمله رطوبت پيشين خاك قرار مي‌گيرند. اين تحقيق به منظور بررسي اثر رطوبت پيشين بر ميزان پاشمان ذرات در خاك مارني انجام گرفت. براي اين منظور از خاكدانه‌هاي با قطر 6 تا 8 ميلي‌متري از يك خاك مارني تحت آيش در غرب زنجان در سال 1389 نمونه‌برداري شد. خاكدانه‌ها در 24 جعبه پلاستيكي به ابعاد 40 ×30 و عمق 10 سانتي‌متر براي بررسي اثر هشت سطح رطوبتي در سه تكرار تهيه شدند. براي اعمال سطوح رطوبتي، باراني با شدت 40 ميلي‌متر بر ساعت و قطر قطره 5/2 ميلي‌متر در هشت دوره زماني مختلف (0=T1، 7=T2، 14=T3، 21=T4، 28=T5، 35=T6، 42=T7 و 49=T8 دقيقه) به كمك شبيه‌ساز باران به جعبه‌هاي حاوي خاكدانه اعمال شد. به اين ترتيب هشت سطح رطوبتي شامل 00/6، 30/9، 60/12، 89/15، 19/19، 49/22، 79/25، 08/29 درصد در هر خاك ايجاد گرديد. نتايج نشان داد كه ميزان پاشمان ذرات در خاك تحت تأثير سطوح مختلف رطوبتي قرار گرفت (05/0, P 20/0 = (R². در دامنه رطوبتي هواخشك (6 درصد رطوبت جرمي) تا رطوبت‌هاي حدود 12-10 درصد جرمي با افزايش رطوبت، ميزان پاشمان كاهش يافت و پس از آن، افزايش رطوبت با كاهش چسبندگي ذرات سبب افزايش پاشمان ذرات گرديد.