بررسي انتقال تكنولوژي در قراردادهاي بيع متقابل و قراردادهاي جديد ( IPC ) نفت و گاز جمهوري اسلامي ايران

Investigating of Technology Transfer in the Islamic Republic of Iran IPC and Buy-back oil and gas contracts

انتقال تكنولوژي از كشورهاي توسعه يافته به كشورهاي در حال توسعه ، اين كشورها را قادر به تهيه و بكارگيري ابزارهاي توليد جديد و گسترش و توسعه ابزارهاي موجود مي نمايد ضرورت اجتناب ناپذير مي باشد. شيوه هاي متعددي از جمله سرمايه گذاري مستقيم خارجي ، انتقال از طريق ليسانس ، سرمايه گذاري مشترك ، قراردادهاي كليد در دست ، قراردادهاي پيمانكاري و غيره جهت انتقال تكنولوژي مطرح مي باشد كه انتقال تكنولوژي موفق به عوامل متعددي از جمله انتخاب شيوه مناسب انتقال تكنولوژي و فراهم نمودن بسترهاي لازم بستگي دارد. در مقاله حاضر ابتدا مفهوم انتقال تكنولوژي ، شيوه هاي مرسوم آن ، عوامل موثر بر انتقال موفق و توسعه پايدار آن ذكر شده سپس عدم موفقيت فرآيند انتقال تكنولوژي در قراردادهاي بيع متقابل نفت ج.ا.ايران مورد واكاوي قرار خواهد گرفت. در ادامه شيوه انتقال تكنولوژي در قراردادهاي جديد نفتي موسوم به IPC ، الزامات ، سياستها و مطابقت آن با قوانين و اصول كلي نظام ج.ا.ايران مورد بحث قرار مي گيرد و در پايان پيشنهاداتي جهت تحقق عملي فرآيند انتقال تكنولوژي در اين قراردادها ارائه خواهد شد.

Technology transfer from developed countries to developing countries to enable these countries to prepare and implement new production tools and developing the available tools is inevitable necessity. There are numerous modes of transferring technology including Foreign Direct Investment, transfer through Licensing, Joint Ventures, Turnkey contracts, Service contracts etc.. The successful technology transfer depends on many factors including the choice of appropriate method of technology transfer and providing the necessary conditions.In this paper, first the transfer of technology, common methods, the factors affecting a successful transition and sustainable development of it and the failure of the process of technology transfer in by-back contracts signed for oil in the Islamic Republic of Iran will be analyzed. Following the transfer of technology in new oil contracts, known as IPC, requirements, policies and compliance with rules and general principles of the Islamic Republic of Iran will be discussed and finally some proposals will be drawn to the practical realization of technology transfer process in these contracts.