اثر شوري و فرسودگي بذر روي خصوصيات جوانه زني بذر كتان (Linum usitatissimum)

Effect of salinity and seed deterioration on the germination characteristics of flax (Linum usitatissimum) seed

هدف از انجام اين تحقيق، اثر فرسودگي بذر روي حساسيت جوانه زني بذر كتان به تنش شوري بود. آزمايش در پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه رازي اجرا شد. آزمايش به صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي (CRD) در سه تكرار پياده شد. سطوح فرسودگي بذر و تنش شوري فاكتورهاي آزمايش بودند. فرسودگي بذر در سه سطح شامل بدون فرسودگي، فرسودگي ملايم و فرسودگي شديد اعمال شد. پنج سطح تنش شوري شامل صفر، 5/62، 125، 5/187 و 250 ميلي‏مول كلريد سديم انتخاب شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثرهاي ساده فرسودگي بذر و تنش شوري و همچنين اثر متقابل فرسودگي بذر در تنش شوري روي صفت‏هاي درصد جوانه زني، درصد گياهچه نرمال، سرعت جوانه زني، طول گياهچه، وزن گياهچه و شاخص بنيه گياهچه از نظر آماري معني‏دار بودند. هر دو عامل فرسودگي بذر و تنش شوري اثر منفي روي خصوصيات جوانه زني بذر كتان داشتند. افزايش غلظت نمك سبب كاهش خصوصيات جوانه زني گرديد. اثر منفي تنش شوري با تشديد فرسودگي بذر افزايش يافت. در مجموع، نتايج اين آزمايش نشان داد كه فرسودگي بذر سبب افزايش حساسيت جوانه زني بذر كتان به تنش شوري مي‏شود.

The purpose of this study was to determine the effects of seed deterioration on the sensitivity of flax seed germination to salinity stress. The experiment was conducted at Campus of Agriculture and Natural Resources, Razi University. The experiment was carried out as factorial arrangement based on completely randomized design (CRD) with three replications. Seed deterioration levels and salinity stress were the test factors. Seed deterioration was applied in three levels, including no deterioration, mild deterioration and severe deterioration. Five levels of salinity stress including 0, 62.5, 125, 187.5, and 250 mmol sodium chloride were selected. Analysis of variance showed that the effects of seed deterioration, salinity stress and their interaction were significant on germination percentages, normal seedling percentage, germination rate, seedling length, seedling weight and seedling vigor index. Both factors of seed deterioration and salinity stress had negative effects on flax seed germination characteristics. Increasing salt concentration reduced the germination characteristics. Negative effect of salinity stress increased with increasing seed deterioration. The results of this experiment showed that the seed deterioration increases the sensitivity of flax seed germination to salinity stress.