مقايسه كارايي حشره¬كش¬هاي فوزالن، سايپرمترين و پرفنوفوس عليه لاروهاي سرخرطومي برگ يونجه (Hypera postica) در شرايط آزمايشگاهي در استان آذربايجان غربي

Efficacy comparison of insecticides of fuzalene, cypermethin and profenofos against alfalfa weevil larvae (Hypera postica) under laboratory conditions in West Azarbaijan province

محصول يونجه با سطح زير كشت حدود 50 هزار هكتار مهمترين محصول زراعي بعد گندم در استان آذربايجان غربي مي¬باشد. مهمترين آفت محصول يونجه در استان مانند ساير مناطق كشور، سرخرطومي برگ يونجه مي-باشد. بطور معمول لاروهاي آفت، در ابتداي فصل بهار (فروردين و ارديبهشت) با تغذيه از برگ¬هاي جوان باعث خسارت شديد شده بطوري كه در صورت عدم كنترل آفت، چين اول يونجه كاملاً از بين مي¬رود. در حال حاضر يكي از روش هاي رايج در كنترل آفت استفاده از حشره كش¬ها در ابتداي فصل عليه لاروهاي آفت مي باشد. اخيراً برخي از كشاورزان آذربايجان غربي و بعضي از مناطق كشور مانند استان¬هاي آذربايجان شرقي و زنجان به دفعات اظهار داشته¬اند كه سموم توصيه شده از كارايي لازم در كنترل آفت برخوردار نيستند. به همين منظور مطالعه حاضر در قالب طرح كاملا تصادفي و در سه تكرار، جهت مقايسه كارايي حشره¬كش¬هاي فوزالن، سايپرمترين، پرفنوفوس و همراه با تيمار شاهد روي لاروهاي سرخرطومي برگ يونجه (Heypera postica ) در شرايط آزمايشگاهي در استان آذربايجان غربي در سال 1395 انجام شد. نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه سم پرفنوفوس با 4/2 ± 66/67 درصد تلفات و اختلاف معني دار با ساير سموم داراي بيشترين تاثير روي لاروهاي سرخرطومي برگ يونجه و سم فوزالن با 2/2 ± 88/41 درصد تلفات داراي كمترين تاثير روي لاروهاي اين آفت بود. همچنين، در بين دزهاي استفاده شده، دزcc 4 بعد 48 ساعت داراي بيشترين درصد تلفات و لاروهاي سن اول نسبت به ساير سنين لاروي حساس¬تر و دز cc 1 بعد بازديد 24 ساعت داراي كمترين درصد تلفات و لاروهاي سن سوم نسبت به ساير سنين لاروي، مقاومت بيشتري را نشان دادند. با توجه به نتايج بدست آمده از مطالعه حاضر، مي-توان سم پرفنوفوس با دز cc 4 كه داراي بيشترين درصد تلفات و سمپاشي عليه لاروهاي سن اول كه حساس¬ترين مرحله اين آفت به اين سموم بودند را به كشاورزان براي كنترل مفيد و موثر اين آفت پيشنهاد كرد.

Alfalfa, Medicago sativa with cultivating area of 50000 ha is the 2nd important crop of the province following wheat. As like the other parts of the country alfalfa weevil, Hypera postica Gyl. (Col., Curculionidae) is the key pest of crop currently managed early in the season with insecticides application. Recently, some farmers in the West Azerbaijan and some regions of the country, such as East Azarbaijan and Zanjan provinces, have repeatedly stated that the recommended insecticides do not have the necessary effectiveness in pest control. So, the present study was carried out in a completely randomized design with three replications in order to compare the efficacy of insecticides of fuzalene, cypermethin, profenofos and control treatment against alfalfa weevil larvae (Heypera postica) under laboratory conditions in West Azarbaijan province in 1395. The results showed that profenofos insecticide with 67.66 ± 2.4 mortality percent and the significant difference with other insecticides had the highest effect on alfalfa larvae, and fuzalene insecticide with 41.88 ± 2.2 mortality percent had the least effect on larvaes of this pest. Also, the dose of 4 cc the used insecticides after 48 hours had the highest mortality percent, and larvaes of the first age were more sensitive than other age groups.The dose of 1 cc of the used insecticides after 24 hours showed the least mortality percent, and larvaes of the third age showed more resistance than other larval instars. According to the results obtained from the present study, we can be suggested to farmers of profenofos insecticide with doses of 4 cc which showed the highest percent of mortality on larvae, and also the spraying was carried out against larvae of the first age that the most sensitive stage of the pest was against the used insecticides.