واكنش ريخت‌شناسي ريشه نخود به مصرف ورمي‌كمپوست در شرايط حضور بقاياي علف‌كش اُتللو OD

Root Morphology reaction of Chickpea to use vermicompost in the presence of remnants of Othello OD

به منظور بررسي واكنش ريخت‌شناسي ريشه نخود به مصرف ورمي¬كمپوست در شرايط حضور بقاياي علف‌كش يدوسولفورون¬متيل + مزوسولفورون¬متيل + ديفلوفتيكان (اُتللو OD)، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامي واحد سبزوار اجرا گرديد. فاكتورهاي مورد مطالعه شامل سطوح مختلف بقاياي علف¬كش اُتللو OD در 5 سطح: صفر (عدم مصرف علف‌كش)، 5/0، 75/0، 1 و 25/1 برابر مقدار توصيه‌شده (2 ليتر در هكتار) و مصرف و عدم مصرف ورمي¬كمپوست (10 تن در هكتار) بودند. نتايج نشان داد كه مصرف ورمي‌كمپوست باعث افزايش طول ساقه، وزن خشك ساقه، وزن خشك ريشه، سطح ريشه و حجم ريشه داشت اما بر قطر ريشه و طول ريشه تأثير معني‌داري نداشت. سطوح مختلف بقاياي علف¬كش كليه ويژگي‌هاي اندازه¬گيري شده ريشه و اندام هوايي را تحت تأثير قرار داد. افزايش 25/0 برابري دز توصيه‌شده علف¬كش سبب مرگ كامل گياه شد. دز توصيه‌شده علف¬كش نيز سبب كاهش طول ساقه، وزن خشك ساقه، طول ريشه، وزن خشك ريشه، سطح ريشه، حجم ريشه و افزايش ميزان قطر ريشه شد. مصرف ورمي¬كمپوست، باعث كاهش اثرات منفي بقاياي علف¬كش اُتللو OD و افزايش وزن خشك ساقه، وزن خشك ريشه و سطح ريشه در مقايسه با شرايط عدم مصرف ورمي¬كمپوست گرديد.

To evaluate vermicompost role in reducing the effect of Othello’s herbicide residues on pea, A factorial experiment in a completely randomized design with three replications was carried out in greenhouse of Islamic Azad University of Sabzevar. Experimental factors included different levels of herbicide residues of Othello at five levels (0, 0.5, 0.75, 1, 1.25 times the recommended dose (2 lit ha-1) and use and disuse of vermicompost). The results showed that vermicompost increased stem length, steam and root dry weight, root area an root volume but did not affect the root diameter and root length. Different levels of herbicide residues significant effect on all root and shoot measured characteristics. With increasing 0.25 times the recommended dose of herbicide, all plants destroyed. The highest reduction of stem and root length, stem and root dry weight, root area, root volume and root diameter were obtained at recommended dose of herbicide. Overall, used of vermicompost decreased Othello’s herbicide residues effects and increased steam dry weight, root dry weight and root area compared to absence of vermicompost.