اثر غلظت ساكارز و پلي اتيلن گليكول بر نگهداري طولاني مدت گياهچه‌هاي سيب‌زميني در شرايط درون شيشه‌اي

The effect of sucrose and poly ethylene glycol concentration on long-term conservation of potato plantlets in vitro

به منظور بررسي اثر غلظت ساكارز و پلي اتيلن گليكول بر نگهداري طولاني مدت گياهچه‌هاي سيب‌زميني در شرايط درون شيشه‌اي، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در آزمايشگاه بيوتكنولوژي دانشگاه آزاد اسلامي واحد سبزوار انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل غلظت ساكارز در 4 سطح 15، 30، 45 و 60 گرم در ليتر و غلظت پلي اتيلن گليكول در سه سطح 5/0، 1 و 5/1 ميلي‌گرم در ليتر بودند. رقم سيب‌زميني مورد استفاده در اين آزمايش، رقم آگريا و محيط كشت مورد استفاده محيط كشت جامد MS بود. با توجه به نتايج، افزايش غلظت ساكارز در محيط كشت، باعث بهبود ويژگي‌هاي باززايي شاخساره و ريشه‌زايي شاخساره‌ها گرديد. بيشترين طول شاخساره، طول ريشه و وزن تر شاخساره در غلظت 45 گرم در ليتر ساكارز و بيشترين تعداد ريشه در شاخساره در غلظت 60 گرم در ليتر ساكارز بدست آمد. افزايش غلظت پلي اتيلن گليكول در محيط كشت، باعث كاهش معني‌دار طول شاخساره، تعداد ريشه در شاخساره، طول ريشه و وزن تر شاخساره گرديد. بيشترين كاهش در ويژگي‌هاي رشدي گياهچه‌هاي درون شيشه‌اي در غلظت 5/1 ميلي‌گرم در ليتر پلي اتيلن گليكول مشاهده شد. با توجه به نتايج آزمايش، كاهش غلظت ساكارز به 15 گرم در ليتر و كاربرد 5/0 ميلي‌گرم در ليتر پلي‌ اتيلن گليكول جهت تأخير در رشد و افزايش دوره نگهداري گياهچه‌هاي حاصل از كشت بافت سيب‌زميني در شرايط درون‌شيشه‌اي توصيه مي‌گردد.

To evaluate the effect of concentration of sucrose and poly ethylene glycol on long-term conservation of potato plantlets in vitro, a factorial experiment in a completely randomized design with three replications was done in biotechnology laboratory of Islamic Azad University of Sabzevar. Experimental factors consisted of four concentrations of sucrose (15, 30, 45 and 60 g/l) and three concentrations of poly ethylene glycol (0.5, 1 and 1.5 mg/l). The Agria potato cultivar and MS medium culture were used in this experiment. According to the results, increasing the concentration of sucrose in the culture medium, improved the shoot regeneration and rooting characteristics of the shoots. The highest shoot length, root length and shoot fresh weight were obtained in 45 g/l sucrose concentration. However, application of 60 g/l sucrose concentration produced the maximum number of root per shoot. The increasing poly ethylene glycol concentration in culture medium, significantly decreased shoot length, root number per shoot, root length and root fresh weight. The maximum reduction in growth characteristics of in vitro plantlets were occurred in 1.5 mg/l poly ethylene glycol concentration. According to results, reduction of sucrose concentration to 15 g/l and application of 0.5 mg/l poly ethylene glycol is recommended to growth retardation and increasing in vitro preservation period of plantlets resulted from potato meristem culture.