اولويت بندي عوامل و راهكارهاي مديريتي منابع آب جهت دستيابي به امنيت غذايي و توسعه پايدار كشاورزي (مطالعه موردي: دشت ساري-نكا)

با توجه به پر رنگ شدن اثرات تغيير اقليم بر منابع آب كشاورزي در سالهاي اخير و به دنبال آن آثار سوء امنيت غذايي و پايداري كشاورزي، توجه به راهكارهاي مديريت منابع آب كشاورزي و لزوم اولويتبندي آنها در اعمال مناسب راهكارها بيش از پيش حائز اهميت ميگردد. لذا، در مطالعه حاضر از روش تجزيه و تحليل سلسله مراتبي( AHP ) براي اولويتبندي راهكارهاي مناسب جهت مديريت پايدار منابع آب كشاورزي در قالب سه معيار يا راهكار اصلي اقتصادي، نهادي اجتماعي و ساختاري براساس نظرات - كارشناسان و متخصصان در منطقه ساري نكا، با استفاده از نمونه گيري تصادفي و تكميل پرسشنامه از متخصصين كشاورزي و منابع - آب منطقه استفاده شد. نتايج مطالعه نشان داد كه از بين گزينه هاي مختلف راهكار ساختاري، اصلاح سيستمهاي آبياري مزارع با وزن ( 66 / 0 )نسبت به حمايتهاي دولتي و تغيير الگوي كشت در ارجحيت مهمتري ميباشد. نصب كنتور با وزن ( 59 / 0 ) نسبت به قيمت- گذاري آب و تشكيل بازار آب براي راهكار اقتصادي و يكپارچه سازي اراضي با وزن( 57 / 0) نسبت به فرهنگسازي و ترويج و آموزش كشاورزان در مصرف بهينه آب براي راهكار نهادي اجتماعي ارجحيت بالاتري را نتيجه داد. همچنين تأثير ساختار سلسله مراتبي - اولويتبندي راهكارهاي مديريتي نيز نشان داد كه توجه به راهكارهاي ساختاري با وزن( 64 / 0 )، راهكارهاي نهادي اجتماعي با وزن - ( 27 / 0 ) و راهكار اقتصادي با وزن ( 12 / 0 ) به ترتيب در اولويت و ارجحيت بالاتري براي اعمال در برنامه ريزيهاي مديريتي منابع آب منطقه ميباشند. لذا توصيه ميشود كه براي اثرگذاري نتيجه بخشتر و مؤثرتر مديريت بهينه منابع آب كشاورزي مورد توجه سياست- گذاران و برنامهريزان قرار گيرد.