اثر تراكم كشت و كاربرد عناصر ريزمغذي بر عملكرد دانه و برخي خصوصيات كلزا رقم اكاپي در اردبيل

اثر تراكم كشت و كاربرد عناصر ريزمغذي بر عملكرد دانه و برخي خصوصيات كلزا رقم اكاپي در اردبيل ايوب رزمجو1* ، احمد توبه2، عبدالقيوم قلي پور2، صابر سيف¬اميري3 و شهرام عزيزي4 1. دانشجوي كارشناس ارشد زراعت دانشكده كشاورزي دانشگاه محقق اردبيلي، اردبيل، ايران 2. دانشيار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشكده كشاورزي دانشگاه محقق اردبيلي، اردبيل، ايران 3. مربي پژوهشي مركز تحقيقات كشاوزي و منابع طبيعي اردبيل، اردبيل، ايران 4. كارشناس ارشد زراعت سازمان جهاد كشاورزي اردبيل، اردبيل، ايران ayoub.razmjou@gmail.com* چكيده به منظور بررسي تاثير تراكم كشت و عناصر ريزمغذي آهن و روي بر عملكرد دانه و برخي خصوصيات كلزا رقم اُكاپي (Brassica napus cv Okapi ) آزمايشي در مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي اردبيل در سال 1396 انجام شد. اين آزمايش به صورت فاكتوريل با دو عامل و در قالب طرح بلوك¬هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. فاكتور اصلي A در اين آزمايش فاصله روي رديف شامل چهار سطح (a1= 4 سانتي¬متر، a2= 6 سانتي¬متر، a3= 8 سانتي¬متر و a4= 12 سانتي¬متر) و فاكتور فرعي B مشتمل بر چهار سطح (b1= شاهد، b2= تيمار آهن، b3= تيمار روي و ab=تيمار آهن و روي) بود. براي اعمال تيمار آهن و روي به ترتيب از كلات آهن به مقدار 3 كيلوگرم در هكتار و سولفات روي به مقدار 3 ليتر در هكتار در دو مرحله رشدي گياه (شروع غنچه دهي و تشكيل غلاف) بصورت محلول پاشي انجام گرفت. نتايج تجزيه واريانس صفات مورد مطالعه نشان داد كه از نظر سطوح فاكتور اصلي (فاصله روي رديف) صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، وزن هزاردانه، عملكرد دانه، درصد دانه¬هاي پوك، درصد شاخص ¬برداشت، از نظر سطوح فاكتور فرعي (تيمار محلول پاشي) صفات وزن هزار دانه، درصد دانه هاي پوك، و طول غلاف و از نظر اثر متقابل فاكتور اصلي × فاكتور فرعي صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، درصد دانه¬هاي پوك و طول غلاف اختلاف معني¬داري مشاهده گرديد. مقايسه ميانگين نشان داد كه بيشترين ميزان عملكرد دانه در تراكم هاي كاشت يه فاصله كشت 8 و 6 سانتي متري (3350 و 3279كيلوگرم در هكتار) و با محلول پاشي هم زمان تيمار آهن و روي (3339 كيلوگرم در هكتار) بدست آمد. از نظر صفات تعداد غلاف در بوته و وزن هزار دانه بيشترين مقدار مربوط به تيمار فاصله 12 و 8 سانتي متر و كمترين مربوط به تيمار فاصله كشت 4 سانتي متر، از نظر شاخص برداشت بيشترين مقدار مربوط به تيمار 8 سانتي متري و كمترين آن مربوط به فاصله كشت 4 سانتي متري و همچنين بيشترين مقدار دانه در غلاف مربوط به تيمار فاصله كشت روي رديف 6 سانتي متري با اعمال هم زمان مصرف تيمار آهن و روي و كمترين آن نيز مربوط به تيمار فاصله كشت 4 سانتي متر و تيمار شاهد بدون مصرف آهن و روي بدست آمد. با توجه به نتايج اين آزمايش فاصله كشت روي رديف 6 و 8 با اعمال تيمار مصرف عناصر ريز مغذي هم زمان آهن و روي در مرحله رشدي گياه (شروع غنچه دهي و تشكيل غلاف) بيشترين مقدار تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه غلاف، وزن هزاردانه، شاخص برداشت و عملكرد دانه بدست آمد.