آناليز روند زدايي در مدل كريجينگ و نقش آن در تهيه نقشه پراكنش آلودگي هوا

امروزه با توجه به افزايش جمعيت و نياز روز افزون بشر به منابع پاك، آلودگي هوا بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است. يكي از ابزارهاي مورد استفاده جهت پيش بيني و كنترل آلودگي هوا تكنيك هاي زمين آمار از جمله كريجينگ است. مدل هاي مختلفي جهت مديريت آلاينده ها وجود دارد كه جهت نتيجه گيري بهتر قبل از هر چيز بايد نرمال بودن و چگونگي روند داده ها مشخص شود. گاهي در داده هاي مورد مطالعه روند وجود دارد، كه جهت نزديك تر شدن نتايج حاصل از مدل به واقعيت بايد روند را حذف كرد. هدف از اين مقاله كاربرد روند زدايي در بررسي اثر پارامترهاي هواشناسي روي كيفيت هوا است. در اين بررسي داده هاي مربوط به غلظت آلاينده هاي هوا (ذرات معلق و مونواكسيد كربن) مربوط به 14 ايستگاه شهر تهران در سال2011 ملاك محاسبه قرار گرفت. داده ها بعد از تبديل به فايل هاي اطلاعاتي و انتقال به GIS با استفاده از مدل كريجينگ معمولي مورد تحليل قرار گرفت. بعد از بررسي، روند شرقي-غربي در داده ها تشخيص داده شد و با توجه به اينكه باد غالب در تهران غربي است روند با چند جمله اي درجه دوم حذف شد. نتايج حاكي از آن بود كه با حذف روند جذر ميانگين مربعات خطا به مقدار 1/7 و ميانگين خطاي پيش بيني شده 11/1 كاهش يافت. در نتيجه مي توان بيان داشت يكي از روش هاي پيشرفته جهت تحليل فضايي و توزيع منطقه اي داده هاي مكاني كريجينگ است كه يكي از مزيت هاي مهم آن قابليت تشخيص روند در داده ها است. حذف روند باعث افزايش دقت مدل و كاهش خطا و نتايج واقعي تر مي شود.