بررسي اثر غلظتهاي مختلف ساليسيليك اسيد و پتاسيم برميزان نشت الكتروليت غشا و جذب سديم در شرايط تنش گرما در محيط كشت نشاي گوجه فرنگي

بررسي اثر غلظتهاي مختلف ساليسيليك اسيد و پتاسيم برميزان نشت الكتروليت غشا و جذب سديم در شرايط تنش گرما در محيط كشت نشاي گوجه فرنگي طاهره ليراوي(نويسنده مسئول)1، غلامرضا عبدي3 1 دانشجوي اسبق دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي، دانشگاه خليج فارس بوشهر. برازجان taherehliravi96@gmail.com 3 استاديار پژوهشكده خليج فارس، دانشگاه خليج فارس، بوشهر abdi@pgu.ac.ir چكيده ساليسيليك اسيد (SA) در برهه اي از زمان سرآمد فروش مواد دارويي بود كه در سال 1898 در آلمان ساخته شد. SA به صورت وسيعي در سلسله گياهي توزيع شده است و تحت عنوان گروهي از هورمون هاي رشد گياهي شناخته مي شود. SA در متابوليزم گياهان نقش هاي تنظيم كنندگي مختلفي از جمله ايجاد مقاومت به گرماو شوري در گياهان مي باشد. پژوهشي به منظور بررسي اثرات غلظت هاي مختلف ساليسيليك اسيد ( 0، 3-10، 2-10 و 1-10×3 مول) بر ميزان نشت الكتروليت غشا گوجه فرنگي در شرايط دمايي مختلف (3±25 و3 ±37 درجه سانتيگراد)و بررسي اثرات غلظت هاي مختلف ساليسيليك اسيد ( 0، 3-10، 4-10 و 6-10 مول) بر ميزان جذبNa در غلظت هاي مختلف پتاسيم (46/1 و 33/ گرم در ليتر) محيط كشت نشاي گوجه فرنگي با 5 تيمار و 4 تكرار و 4 تيمار و 4 تكرار به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي انجام شد. در آزمايش تنش گرما پس از محلول پاشي، گياهان در محيط هاي تعيين شده به مدت 48 ساعت قرار گرفتند پس از اتمام زمان مورد نظر نشت الكتروليت غشا اندازه گيري شد. ميزان نشت الكتروليت از 48% در تيمار شاهد در دماي 3± 25 به 77% در دماي 3 ±37 كه نشان دهنده ي تاثيرگرما بر نشت يون مي باشد رسيد. درحضورSA روندي كاهشي درميزان نشت الكتروليت غشا مشاهده گرديد و بيشترين ميزان كاهش در غلظت 3-10 مول SA در دماي بالا مشاهده گرديد. هم چنين در دماي پايين غلظت 1-10× 3 مول منجر به پايين ترين ميزان نشت يون گرديد. دماي بالا باعث افزايش نشت الكتروليت از غشا مي گردد و حضور SA مي تواند مانع افزايش ميزان نشت يون از غشا و افزايش مقاومت به گرما در گوجه فرنگي شود. و در بررسي اثرات غلظت هاي مختلف ساليسيليك اسيد بر ميزان جذبNa در غلظت هاي مختلف پتاسيم، ميزان كلروفيل ، سطح برگ، طول و عرض برگ ، طول ريشه و شاخساره ، ارتفاع ، قطر، حجم شاخساره و ميزان سديم و پتاسيم شاخساره و ريشه اندازه گيري شد. شاخص كلروفيل، وزن تر كل، وزن تر ريشه، طول ريشه، ارتفاع شاخساره، طول و عرض برگ، سطح برگ، وزن خشك شاخساره و ريشه همگي تحت تاثير شوري روندي كاهشي نشان دادند. ميزان كاهش در اين شاخص ها در حضور مقادير مختلف پتاسيم و غلظت هاي مختلف SA متغير بود و حضور SA از كاهش معني دار اين شاخص ها جلو گيري كرد كه در مورد هر شاخص غلظت بهينه متفاوت بود،اندازه گيري ميزان پتاسيم و سديم شاخساره و ريشه نشان داد كه بالا بودن ميزان پتاسيم در محيط باعث كاهش جذب Naمي شود.هم چنين كاربردSA باعث كاهش جذب Na در شرايط پتاسيم كم مي شود. وجود پتاسيم بالا و هم چنين كاربردSA مي تواند اثر افزايشي در كاهش جذب Na از محيط كشت داشته باشد.