انتخاب راهكار مناسب مديريت پسماندهاي نفتي با استفاده از تصميم گيري چندمعياره (مطالعه موردي: شركت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران)

اﺟﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ در ﯾﮏ واﺣﺪ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻫﻤﻮاره از دﻏﺪﻏﻪ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﻨﺎﯾﻊ اﺳﺖ. مقوله مديريت پسماند هزينه نيست بلكه سرمايه گذاري بلندمدت است و با توجه به قانون ابلاغ شده توسط سازمان حفاظت محيط زيست مبني بر، ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ اﺟﺮاﻳـﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ و وﻳﮋه توسط واحد ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه، اهميت اين موضوع مشهود است. ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي مديريت ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺧﺼﻮﺻﺎ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎي وﯾﮋه از دو جهت ضروري است. اولي ﻣﺴﺎﻟﻪ آﻟﻮدﮔﯽ و ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎي آن و دوﻣﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﺗﻼف و اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻮدآوري ﺑﺮاي ﺻﻨﻌﺖ است. بنابراين مهار پسماندها و جلوگيري از آلودگي هاي زيست محيطي با به كارگيري اقتصاديترين روش و كمترين اثرات زيانبخش براي محيط زيست، از مهمترين برنامه هاي سازمانها به شمار مي آيد. ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ زﻳﺎدي ﻟﺠﻦ در ﻣﺨﺎزن ذﺧﻴﺮه ﻓﺮاورده هاي ﻧﻔﺘﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ مي ﮔﺮدد دفــع لجــن مخــازن نفتــي، بــه دليــل دارا بــودن مقاديــر زيــادي هيدروكربــن و مشــكات زيســت محيطــي ناشــي از آن، از معضلات مهــم صنعت نفت به شمار مي رود. در اين پژوهش، با در نظر گرفتن اهميت دفع لجن از نظر اقتصادي و همچنين مشكلات زيست محيطي ناشي از آن، با بررسي روش هاي مناسب تصميم گيري و ارائه چارچوبي مناسب، به مقايسه و رتبه بندي روش هاي دفع لجن براي شركت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران با استفاده از تكنيك BWM و VIKOR پرداختيم. كه شامل 16 معيارمي باشد پس از وزن دهي هريك از معيارها وزن نسبي معيارها نسبت به يكديگر با استفاده از روش BWM و نرم افزار Lingo تعيين شد و مشخص گرديد كه هزينه اجرايي، در دسترس بودن و به كارگيري پرسنل با صلاحيت از درجه اهميت بالاتري نسبت به ساير معيار ها برخوردارند و رواج و شيوع استفاده از اهميت كمتري برخوردار است. پس از آن رتبه بندي روش هاي دفع توسط VIKOR انجام شد. نتايج حاصله نشان داد ﮐﻪ فرايند پيروليز، اوﻟﻮﯾﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ گزينه‌ها دارد. بر اين اساس، سانتريفيوژ و زباله سوز به ترتيب در اولويت دوم و سوم قرار گرفته‌اند.