مدل سازي پيامد انفجار انبار مواد شيميايي و ارائه راهكار كنترلي جهت مديريت بحران و واكنش در شرايط اضطراري

زمينه و هدف: كاربرد مواد شيميايي در صنعت با توجه به مخاطرات خاص خود همواره يكي از عوامل تهديدكننده افراد شاغل و ساكنين اطراف اين صنايع است. هدف از انجام اين مطالعه مدل سازي پيامد انفجار انبار مواد شيمايي و ارائه راهكار كنترلي جهت مديريت بحران و واكنش در شرايط اضطراري است. روش بررسي: در اين مطالعه ضمن بررسي عوامل مؤثر بر تخليه و انتشار مواد، با استفاده نرم افزار ALOHA به عنوان يكي از مناسب ترين نرم افزارهـا جهـت مـدلسـازي انفجار انبار مواد شيميايي محتوي استيل استون پراكسايد و متيل اتيل كتون پروكسايد، كه داراي پتانسيل بالاي انفجار مي باشند، واقع در يك كارخانه در شهرستان سپيدان مورد بررسي قرار گرفت. بر اساس نتايج مدل سازي، راهكار پيشگيري از انفجار انبار مواد شيميايي و برنامه واكنش در شرايط اضـطراري تهيه و ارائه گرديد. اين نرم افزار به عنوان يكي از ابزارهاي تصميم گيري شركت ها و دولت ها در امر مخاطرات صنعتي و ايمني عمومي شناخته شده است. يافته ها: بر اساس نتايج حاصل از آناليز پيامد انفجار انبار مواد شيمايي، كه بصورت آتش كروي بوقوع مي پيوندد، (در عرض 60 ثانيه) پتانسيل مرگ و مير در اثر تابش حرارت 10 كيلووات بر متر مربع تا فاصله 124 متري، سوختگي درجه دوم در اثر تابش حرارت 5 كيلووات بر متر مربع تا فاصله ي 177 متري و احساس درد در اثر تابش حرارت 2 كيلووات بر متر مربع تا فاصله 277 متري را براي شاغلين كارخانه در پي دارد. همچنين موج انفجار انبار مواد شيميايي در فاصله 11 متري منجر به شكسته شدن شيشه هاي ساختمان ها مي شود. تشكيل ابر بخارات سمي در فاصله 160 متري ppm 200 بوده كه در اثر آن جمعيت عمومي شامل افراد مستعد، تحريك، آزردگي و برخي از اثرات غير حسي و بدون علامت را تجربه مي كنند. نتيجه گيري: عواقب ناشي از انفجار انبار مواد شيميايي جدي ترين خطري است كه پرسنل را تهديد مي كند. اقدامات كنترلي نظير خطاناپذيرسازي سرمايش انبار مواد شيمايي و در نظر گرفتن استحكامات ساختمان انبار نقش موثري در كنترل پيامدهاي احتمالي انفجار انبار مواد شيمايي و محدود نمودن اثرات آن خواهد داشت.