بررسي و سنجش شاخص‌هاي شهر خلاق در شهرهاي مرزي؛ مطالعۀ موردي: شهر زابل

با توجه به اين نكته كه شهر و كيفيت زندگي در آن، به‌طور مستقيم متأثر از نوع نگاه به مسائل شهري است، خلاقيت شهري به‌عنوان رويكردي راهبردي مي‌تواند كيفيات زيستن در شهر را تحت تأثير فراوان قرار دهد. در پژوهش حاضر، هدف بررسي و سنجش شاخص‌هاي شهر خلاق در شهر مرزي زابل است. روش تحقيق تحليلي، از آن جهت كه به بررسي جايگاه شاخص‌هاي شهر خلاق در شهر زابل پرداخته شده است، و مبتني بر مطالعات كتابخانه‌اي، اسنادي و ميداني است. براي تجزيه و تحليل اطلاعات از نرم‌افزارهاي SPSS و Expert Choice و مدل ويكور فازي نيز استفاده شده است. براساس نتايج آزمون T تك‌نمونه‌اي در تمام شاخص‌ها به‌جز شاخص تكنولوژي و شهر الكترونيك با ميانگين به‌دست‌آمده 00/3، بقيۀ شاخص‌ها با ميانگين كمتر از حد متوسط عدد 3، را به خود اختصاص داده‌اند. در ادامه براي بررسي و رتبه‌بندي مهم‌ترين شاخص‌هاي شهر خلاق از ديد متخصصان در شهر زابل از مدل Expert Choice استفاده شده است. نتايج نشان داد، در شاخص كيفيت زندگي بالاترين رتبه متعلق به گويۀ وضعيت كالبدي با وزن 550/0، در شاخص سرمايۀ اجتماعي بالاترين رتبه متعلق به گويۀ مشاركت با وزن 540/0، در شاخص سرمايۀ انساني خلاق بالاترين رتبه متعلق به گويۀ تعداد دانشجويان با وزن 547/0، در شاخص اجتماعي و فرهنگي نيز بالاترين گويه متعلق به گويۀ آموزش با وزن 750/0، در شاخص تكنولوژي نيز بالاترين گويه متعلق به گويۀ تكنولوژي مناسب با وزن 540/0 را به خود اختصاص داده‌اند. همچنين در شاخص‌هاي شهر هوشمند بالاترين وزن متعلق به گويۀ اقتصاد هوشمند، و همچنين در شهر الكترونيك بالاترين وزن متعلق به گويۀ كسب اطلاعات با وزن 391/ 0 است. درنهايت جهت رتبه‌بندي نواحي شهري زابل براساس شاخص‌هاي شهر خلاق از مدل ويكور فازي استفاده شد. نتايج نشان مي‌دهد كه در بين نواحي شهري زابل، ناحيۀ شهري دو با وزن به‌دست‌آمدۀ 078/ 0، در اولويت اول در شاخص‌هاي شهر خلاق و همچنين ناحيه شهري چهار با وزن به‌دست‌آمدۀ 1 در اولويت پنجم قرار گرفته است. درواقع مي‌توان اين چنين استدلال كرد كه ميزان بهره‌مندي شاخص‌هاي شهر خلاق در ناحيۀ دو بسيار كم است.