بررسي ارتباط بين فاكتورهاي مهم عملكرد چغندرقند در شرايط تنش شوري و بدون تنش

كميت و كيفيت محصول چغندر قند تحت تاثير عوامل متعددي قرار دارد كه برايند اين عوامل مي¬تواند در كاهش يا افزايش محصول شكر نقش به سزائي داشته باشد. هدف از اين تحقيق شناسائي عواملي (صفات) است كه بيشترين سهم را در ارتباط با عملكرد جغندر قند به عهده دارند. بدين منظور تعداد 24 توده ژنوتيپ چغندرقند در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در شرايط بدون تنش و تنش شوري با 42/18= EC مورد ارزيابي قرار گرفتند. در اين تحقيق صفاتي همچون طول و عرض برگ، طول دمبرگ، طول و عملكرد ريشه، عملكرد شكر سفيد، ازت، سديم، پتاسيم، شاخصNa/K، وزن خشك ريشه، وزن تر و خشك اندام هوائي در هر دو محيط اندازه گيري شدند و ضرايب همبستگي آنها به روش پيرسون تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه در شرايط بدون تنش همبستگي¬هاي ساده عملكرد ريشه و عملكرد شكر سفيد، پتاسيم، شاخص Na/K، درصد قند ملاس و وزن خشك ريشه مثبت و با خلوص شربت منفي و معني دار بود. در شرايط تنش شوري نيز همبستگي بين عملكرد ريشه با صفات عملكرد شكر سفيد، وزن خشك ريشه و اندام هوايي مثبت و معني¬دار بود. در نهايت با استفاده از رگرسيون گام به گام سهم هر كدام از صفات كه بيشرين تاثير را در عملكرد شكر داشت شناسائي و تعيين گرديدند. بدين ترتيب كه در شرايط بدون تنش 98/99 درصد از تغييرات عملكرد شكر سفيد در شرايط بدون تنش توسط صفات عملكرد شكر، خلوص شربت، طول دمبرگ، عيار قند و طول برگ توجيه گرديد. براي حالت تنش نيز ضريب تشخيص ( R2 ) برابر 9987/0 بود كه نشان مي¬دهد 87/99 از درصد تغييرات عملكرد ريشه در شرايط تنش شوري توسط دو صفت عملكرد شكر و عيار قند توجيه مي¬شود.