گزينش مهمترين صفات موثر بر وزن ريشه و قند در برخي ژنوتيپ هاي چغندر قند (Beta vulgaris L. )

چغندر قند نقش مهمي در توليد قند ايران و جهان دارد. شناسايي مهمترين صفات موثر بر ويژگي هاي اقتصادي گياهان از جمله عملكرد ريشه و قند چغندر قند داراي اهميت زيادي در انتخاب غيرمستقيم مي باشد. هدف از تحقيق حاضر، گزينش مهمترين صفات موثر بر وزن ريشه و وزن قند در چغندر قند بود. 37 ژنوتيپ چغندرقند در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با شش تكرار در گلخانه دانشگاه ياسوج در سال زراعي 95 -1394 مورد ارزيابي قرار گرفتند. در پايان فصل زراعي، صفات وزن، طول و قطر ريشه، وزن تر و ارتفاع بوته، عيار و وزن قند اندازه گيري شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر ژنوتيپ براي همه صفات به جز عيار قند معني دار بود. نتايج همبستگي ژنتيكي نشان داد كه وزن قند (**99/0=r) و قطر ريشه (**75/0=r) بيشترين همبستگي را با وزن ريشه و قطر ريشه (**76/0=r) بيشترين همبستگي را با وزن قند داشتند. بر اساس رگرسيون گام به گام براي وزن ريشه، سه صفت قطر ريشه، طول ريشه و ارتفاع بوته وارد مدل رگرسيوني شدند كه 29/78 درصد از تغييرات وزن ريشه را توجيه نمودند. نتايج رگرسيون گام به گام براي وزن قند نشان داد كه وزن تر بوته تنها صفت وارد شده در مدل بود كه 19/21 درصد از تغيرات وزن قند را توجيه كرد. تجزيه ضرايب مسير براي وزن ريشه نشان داد كه قطر ريشه بالاترين اثر مستقيم را بر روي وزن ريشه دارد و اثر غير مستقيم ارتفاع بوته از طريق قطر ريشه بر آن قابل توجه بود. از نتايج اين پژوهش مي توان در برنامه هاي اصلاحي چغندرقند استفاده نمود.