بررسي تحمل به تنش كم‌آبي با استفاده از ويژگي‌هاي بيوشيميايي در برخي ژنوتيپ‌هاي تريتيكاله (X.Triticosecale wittmack)

در ميان تنش هاي محيطي، تنش كم آبي يكي از مهمترين تنش ها براي رشد و توليد گياهان است. در بين غلات، تريتيكاله موفق‌ترين غله ساخت بشر است. در اين تحقيق، اثر تنش كم آبي روي 19 ژنوتيپ تريتيكاله و دو رقم گندم مورد بررسي قرار گرفت. دو آزمايش مزرعه‌اي مجزا و در مجاور هم در قالب طرح بلوك هاي‌ كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 95-94 در مزرعه‌اي در 12 كيلومتري شيراز، منطقه باجگاه اجرا گرديد. براي آزمايش اول، آبياري مطلوب (آبياري مطابق عرف منطقه) و براي آزمايش دوم آبياري محدود با قطع آبياري در مرحله گلدهي اعمال گرديد. براي بررسي اثر تنش، فعاليت آنزيم‌هاي سوپراكسيدديسموتاز، پراكسيداز و كاتالاز به عنوان صفات بيوشيميايي اندازه‌گيري شدند. نتايج نشان داد كه اثر تنش بر كليه صفات مورد بررسي در ژنوتيپ‌هاي مورد بررسي معني‌دار بوده و بين ژنوتيپ ها اختلاف معني داري وجود دارد كه نشان دهنده تنوع ژنتيكي بين ژنوتيپ هاي مورد مطالعه مي باشد. در شرايط تنش كم آبي، كمترين فعاليت هر سه آنزيم فوق متعلق به ژنوتيپ ELTCC1 بوده ولي براي كاتالاز بيشترين ميزان در گندم كوير مشاهده شد كه با ارقام ديگر اختلاف معني دار نداشت و براي دو آنزيم ديگر به ترتيب در ارقام گندم كوير و شيراز مشاهده شد. از بين اين سه آنزيم، آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز توانسته اختلاف معني دار بين ژنوتيپ ها را نشان دهد ولي دو آنزيم ديگر ميزان فعاليتشان در بين ژنوتيپ ها اختلاف معني داري نشان نداد. بنابراين بر اساس نتايج اين تحقيق، آنزيم سوپراكسيدديسموتاز براي بررسي اثر تنش كم آبي در تريتيكاله بهتر از دو آنزيم ديگر مي باشد.