بررسي ميزان كالوس زايي و ارتباط آن با ساير صفات مورفولوژيك با استفاده از كشت قطعات كوتيلدون در گلرنگ(Carthamus tinctorius L.)

گياهان روغني بعد از غلات به عنوان دومين منبع تامين كننده ي كالري براي جوامع بشري محسوب مي شوند. گياه گلرنگ به دليل داشتن روغني با كيفيت و محتواي بالاي اسيد چرب مورد توجه مي باشد. جهت اجراي آزمايش هاي جامع به نژادي گياهي دستيابي به روش هاي موفق كشت بافت اين گياه ارزشمند است. براين اساس به منظور بهينه سازي كشت بافت گلرنگ، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تكرار انجام شد. در اين آزمايش، صفات كالوس زايي در ريزنمونه ي كوتيلدون و در 4 ژنوتيپ گلرنگ شامل اسنيريان، محلي كرمان، هارتمن و گلدشت درغلظت هاي مختلف از تركيب هورمون هاي NAA(53.6 µm/L), IAA(5.6 µm/L), BA(22 µm/L), KINETIN(4.6 µm/L) بر روي دو محيط كشت پايه ي MS و Gamborg بررسي گرديد. مقايسه ميانگين ها براي صفت كالوس زايي نشان داد كه اختلاف بسيار معني داري بين ژنوتيپ ها و بين تيمارها و همچنين اثر متقابل وجود دارد. بهترين محيط ها براي كالوس زايي ريزنمونه ها در بازه دوماهه كه بيشترين درصد توليد كالوس را داشته اند تركيبات NAA+BA براي دو ژنوتيپ گلدشت و هارتمن و همچنين تركيبات NAA+KIN براي دو ژنوتيپ اسنيريان و محلي كرمان بوده است. ژنوتيپ گلدشت بيشترين ميزان كالوس زايي و اسنيريان كمترين ميزان كالوس زايي را ازخود نشان داد. همچنين محيط MS واكنش بهتري را نسبت به محيط Gamborg بروز داد. علاوه بر اين ارتباط مستقيمي بين ژنوتيپ هايي كه غوزه بزرگتر دارند و زودرس مي باشند با ژنوتيپي كه بيشترين ميزان كالوس زايي را نشان مي دهد مشاهده گرديد.