عملكرد شكر، خصوصيات مرفولوژيكي و بهره‏وري آب در كشت بهاره و پاييزه ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.)

به‌منظور مقايسه كشت بهاره و پاييزه ارقام چغندرقند از نظر عملكرد شكر، خصوصيات مرفولوژيكي و بهره‏وري آب، پژوهشي در مزرعه آموزشي- تحقيقاتي دانشگاه فردوسي مشهد در سال زراعي 96-1395 انجام شد. پلات هاي اصلي آزمايش شامل 5 تاريخ كشت (1 ارديبهشت؛ 31 خرداد؛ 20 شهريور؛ 5 مهر؛ 20 مهرماه) و پلات هاي فرعي شامل 4 رقم چغندرقند (فلورس؛ FlORES، جاكا؛ JACA، شكوفا؛ SHOKOOFA (SBSI 034)، وايكو؛ VICO) بودند. آخرين تاريخ كشت پس از وقوع سرما كاملاً از بين رفت و حذف شد. نتايج نشان داد كه تاريخ كاشت بر عملكرد شكر، خصوصيات مرفولوژيكي و بهره‏وري آب چغندرقند تأثير معني داري داشت. به طوري كه اولين كشت بهاره (01/02/1395) چغندرقند در اين آزمايش نسبت به ساير تاريخ هاي كاشت به طور معني‏داري از بيشترين عملكرد شكر (ton/ha 67/5)، سطح برگ (cm2/p 3451)، وزن خشك برگ (g/p 12/51)، وزن خشك ريشه (g/p 50/113) و قطر طوقه (cm/p 83/9)، و از كمترين ارتفاع ساقه (cm/p 0) و بهره‏وري آب در عملكرد شكر (kg/m3 47/0) برخوردار بود، در صورتي كه تاريخ كشت پاييزه (05/07/1395) با ميانگين 37 درصد صرفه جويي در آب آبياري در مقايسه با تاريخ هاي كاشت بهاره، بيشترين بهره‏وري آب را نشان داد. رقم بلژيكي وايكو نيز به شكل معني داري از بيشترين سطح برگ، وزن خشك برگ، قطر طوقه و بهره‏وري آب در عملكرد ريشه، و از كمترين وزن خشك ساقه و ارتفاع ساقه برخوردار شد و پس از آن رقم فرانسوي جاكا در جايگاه بعدي قرار گرفت. در مجموع با هدف افزايش بهره‏وري آب، كشت پاييزه رقم وايكو با عملكرد شكر مشابه با تاريخ هاي كشت بهاره و مقاومت بيشتر به ساقه روي در منطقه مشهد توصيه مي شود.