مقايسه دو روش آبياري قطره‌اي و لوله مدفون در صرفه‌جويي آب و كاهش تبخير

اين پژوهش در منطقه اديره واقع در 25 كيلومتري شمال شرق شهر زابل انجام پذيرفت. هدف از اجراي آن شناسايي روش آبياري كارآمد و سازگار با شرايط اكولوژيكي منطقه سيستان بود. براي اجراي اين تحقيق ابتدا آماده سازي بستر آن فراهم شد. 12 چاله به ترتيب به عمق و قطر 80 و 60 سانتي‌متر و فاصله 4 متر ايجاد شد. 6 لوله پلاستيكي به طول 6/0 متر و قطر 5 سانتي‌متر و سوراخ‌هايي به قطر 6 ميليمتر در قسمت پايين آن به منظور توزيع رطوبت در عمق خاك و حركت ريشه به پايين با استفاده از رطوبتي كه لوله پلاستيكي در اختيار آن مي گذارد، تهيه شد. 6 عدد نهال توت براي تيمار آبياري با استفاده از لوله پلاستيكي و 6 عدد نيز براي تيمار آبياري قطره‌اي تهيه شد. در اين پژوهش دو تيمار همراه با لوله پلاستيكي و آبياري قطره‌اي و كاشت گياه توت مورد پژوهش قرار گرفت. شوري آب محل تحقيق ماهانه اندازه‌گيري شد. رطوبت خاك از دو عمق 25 و 50 سانتيمتري پاي نهال‌هاي آبياري شده با روش‌هاي مزكور نيز اندازه‌گيري شد. به منظور تجزيه و تحليل آماري، داده‌هاي پوشش گياهي شامل ارتفاع نهال، تعداد شاخه، قطر و تاج پوشش و همچنين تغييرات رطوبت پروفيل خاك تيمارهاي دو نوع آبياري مذكور با استفاده از نرم افزار SPSS مورد مقايسه ميانگين‌ها قرار گرفت. نتايج نشان داد كه يافته‌هاي روش آبياري با لوله در تمام ويژگي‌ها نسبت به نوع ديگر در حد بالاتري قرار داشت. از لحاظ مقايسه آماري بين ميزان رطوبت و تعداد شاخه‌هاي نهالها در دو روش مذكور اختلاف معنيداري وجود نداشت. ولي بين ويژگي‌هاي تاج پوشش، ارتفاع و قطر نهال‌ها در سطح 01/0 اختلاف معني‌دار بود. علت چنين اختلافي به اين دليل است كه در روش آبياري همراه با لوله آب بدون آنكه تبخير شود در زمين نفوذ و به‌طور مستقيم مورد استفاده گياه قرار مي‌گيرد، ولي در روش ديگر بخش اعظم آبي كه در اختيار گياه قرار مي‌گيرد، تبخير مي‌شود. بنابراين نتيجه‌گيري مي‌شود روش آبياري با لوله كارآيي بهتري نسبت به روش قطره‌اي به‌منظور صرفه‌جويي در آب و كاهش تبخير دارد.