تاثير سامانه هاي استحصال آب باران در افزايش رطوبت پروفيل خاك عرصه‌هاي پخش سيلاب بر آبخوان اهرم استان بوشهر

بررسي‌هاي انجام شده نشان مي‌دهد در حال حاضر وضعيت پوشش گياهي عرصه‌هاي پخش سيلاب به لحاظ تواتر ناموزون سال‌هاي تر و خشك كه ناشي از اثرات تغيير اقليم در سطح جهان به شمار مي‌رود، از شرايط مناسبي برخوردار نمي‌باشد. لذا با توجه به تعداد دفعات بسيار كم وقايع سيلاب، كمبود رطوبت ذخيره شده طبيعي در خاك عرصه‌هاي پخش سيلاب، عامل مهمي در عدم استقرار و رشد مناسب گونه‌هاي موجود در آنها است. بكارگيري روش‌هاي تلفيقي در استفاده از ريزش‌هاي جوي در زمان‌هايي كه بارش‌هاي نازله، از مقدار كافي در ايجاد سيلاب‌ها برخوردار نيستند، شرايط مناسبي را در بهبود وضعيت پوشش گياهي عرصه‌هاي پخش سيلاب فراهم خواهد نمود. استفاده از نتايج اين طرح، ضمن ارتقاء كيفي عملكرد سيستم‌هاي ياد شده، شرايط مناسبي را جهت ترويج و ترغيب بهره‌برداران براي مشاركت فعال در پروژه‌هاي مذكور در اختيار مديران قرار خواهد داد. فرضيه اساسي در اين طرح، امكان‌سنجي بكارگيري سيستم‌هاي استحصال آب باران در تلفيق با عملكرد سيستم‌هاي پخش سلاب و بررسي تاثير آن در افزايش ذخيره رطوبت پروفيل خاك، خصوصا در فصول زراعي و تحت بارش‌هاي با ويژگي‌هاي آن در فصل بهار و تابستان مي‌باشد. به همين منظور ضمن بكارگيري سامانه‌هاي سطوح آبگير در سه تيمار، شامل تيمار شاهد، و تيمارهايي با پوشش سيماني و پلاستيك(سنگ‌ريزه‌اي) در سه تكرار، تاثير هريك از تيمارها توسط دادهبردار رطوبت خاك ثبت گرديد. هدف از اين تحقيق، بررسي نقش و كارايي سامانه‌هاي سطوح آبگير در بهبود وضعيت رطوبت عمقي خاك عرصه‌هاي پخش سيلاب به منظور استقرار و توسعه پوشش گياهي مثمر مي‌باشد. در اين طرح با رفتار سنجي عرصه‌هاي پخش سيلاب، تاثير سامانه‌هاي سطوح آبگير بر تغييرات ذخيره رطوبتي خاك، در تيمارهاي مختلف مورد بررسي قرار گرفته و ضمن تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از روشهاي آماري و توصيفي مناسب، دستورالعمل نحوه بكارگيري سامانه‌هاي سطوح آبگير در عرصه‌هاي پخش سيلاب و با هدف استقرار گياهان مثمر تهيه شد. براي مقايسه ميانگين‌هاي تيمار آزمايش، از آزمون دانكن استفاده گرديد كه نتايج آن در سطح يك درصد از نظر درصد رطوبت بين تيمار شن (ميانگين 73/19درصد) و تيمار سيمان (ميانگين 00/20 درصد) اختلاف معني‌داري مشاهده نشد ولي اين دو تيمار برتري معني‌داري در سطح يك درصد نسبت به تيمار شاهد (56/14 درصد) نشان داد. در بررسي هزينه‌ي اجراي سامانه با پوشش سيماني و سنگ‌ريزه بدليل هزينه كمتر، سامانه با پوشش سنگ‌ريزه توصيه مي‌شود. همچنين در استفاده از سامانه‌هاي سطوح آبگير باران در هنگام استفاده از فيلتر سنگريزه‌اي براي افزايش و ذخيره رطوبت پروفيل خاك در ناحيه توسعه ريشه درخت ديم و گياهان مرتعي كاشته شده تاثير بسزايي داشته به طوري كه استفاده از فيلترهاي سنگريزه‌اي براي مناطق دامنه‌اي جهت افزايش رطوبت خاك پيشنهاد مي‌شود.